نگاهی به نمایش «درباره‌‌ گلستانه» در گالری اکس هما 

نمایش انفرادی آثار علی گلستانه (۱۳۱۹ - ۱۴۰۰) با عنوان «درباره‌ گلستانه» از تاریخ 31 تیر تا 31 مردادماه 1401 در فضای جدید گالری هما با عنوان اکس هما برقرار است. به گفته‌ی هنگامه معمری، مدیر گالری و گردآورنده‌ی آثار، این نمایش شامل طراحی‌ها و نقاشی‌های کمتردیده‌شده از هنرمند است که در بازه‌ی زمانی سال‌های ۱۳۵۴ تا ۱۳۹۹ خلق شده‌اند. ⁽¹⁾

مناظر طبیعی، آبیِ زنبق‌های نشسته بر سرخی زمینه، کوزه‌های رنگینِ چیده بر میز و چهارپایه‌ی کارگاه هنرمند، نمایی از برج طغرل و عمارتی قدیمی، سه پرتره، دو صندلیِ رها در ایوان و تصویر حیاطی پردرخت از ورای نرده‌های آن، بخشی از آثار هنرمند در مجموعه‌ی پیشِ رو هستند. گستره‌ی متنوع موضوعات در شیوه‌های متعدد اجرا، از رنگ‌روغن و هاشورهای مدادِرنگی و سیاه‌قلم تا سطوح رنگین آب‌رنگ، نشان از خلق آثار در لحظه‌ی برخوردِ نگاه هنرمند با واقعیت بیرونی و ازآنِ‌خودسازی و تبدیل آن واقعیتِ درونی‌شده به ساحتی از رنگ و حجم و نور دارد. علی گلستانه بیش از نیمی از عمر خود را به جست‌وجو در آثار هنرمندان جهان و تماشای آن‌ها پرداخت و حاصل این نگاه موشکافانه، نه تأثیری آشکار از هنر روز جهان، که دست‌یابی به معرفتی شهودی در تماشای جهان و خلق آثار هنری بود. «در كار او جست‌وجو به معنای تيزبينی در انتخاب زاويه‌ی ديد تازه، كندوكاو برای كشف و به‌كارگيری رنگ‌های جديد، آزمودن موضوعات و تركيب‌بندی‌های مختلف و بالاخره ژرفش در بيان حس و حالت درونی بود.» ⁽²⁾

علی گلستانه همواره نقاشی فیگوراتیو باقی ماند. نقاشی‌های او گاه در عین عدم بازنمایی، تداعی‌گر درختان و کوه و مناظر طبیعی‌اند. گلستانه به خطوط مرزی تفکیک‌کننده اشیا پایبند بود و این مسئله را حتی در رسانه‌ی آب‌رنگِ گریزان از مرزها رعایت می‌کرد. در تماشای نقاشی‌های او، همانند آثار امپرسیونیست‌ها، مخاطب آنِ لحظه را درک می‌کند؛ فی‌البداهگیِ حرکت قلم و چیزی که نگاه هنرمند درصدد ثبت آن است. نوری تابیده بر ساختمان، سایه‌ی گسترده‌ی درختان، دنیای رنگینِ هاشورها در نمایش ماشین‌های در حال عبور از خیابان، همگی رخدادی را ثبت کرده‌اند که برای همیشه در قاب تصاویر او زنده می‌ماند. خلاف تصاویر منجمدشده در دوربین عکاسی، نقاشی‌های گلستانه جوّ حاکم بر کوه و دریا و خیابان و ساختمان و درخت را بر شما آشکار می‌کنند. صندلی خالیِ تصویرشده توسط او یک صندلی معمولی نیست. این یک صندلی جادویی است که مخاطب، وزن محیط و خاطره‌ی انسان‌هایی که بر آن نشسته‌اند را حس می‌کند. 

علی گلستانه نقاشی انفرادی است که فردیتش در به تصویر کشیدن جهان انحصاری پیرامونش خلاصه می‌شود: دنیای شخصی او، علایقش، ایوان و حیات خانه‌اش، صندلی مورد علاقه‌اش، خیابان و مناظر طبیعیِ مناطقی که دوست داشت و دوستانی که پرتره‌ی آن‌ها را به تصویر کشیده بود. گلستانه در به تصویر کشیدن جهان مورد نظر خود، بی‌اعتنا به رویکردها و رسانه‌های نوین هنر، تا انتهای عمر به سبک و سیاق همیشگی خود صادق و وفادار ماند و این ضرورتی بود که نه از خواست زمانه، که از احساس و اندیشه هنرمند برآمده بود و بدین‌سان در عین نازمانی، با زمانه‌ی خود هم‌آیند شد.

پانوشت:

1. این سومین نمایش انفرادی هنرمند در گالری هماست. دو نمایش پیشین در زمان حیات هنرمند در سال‌های ۱۳۸۵ و ۱۳۸۶ برگزار شدند. 
2. امیرابراهیمی، ثمیلا (۱۳۸۲)، «آزادی و قناعت در آثار علی گلستانه»، حرفه هنرمند، شماره ۴، بهار و تابستان ۱۳۸۲.