مروری بر آرت دبی 2022؛ آرتفر پیشتاز خاورمیانه
17 اسفند 1400مقدمه
آرت دبی بهعنوان یکی از آرتفرهای پیشگام در خاورمیانه شناخته میشود و قرار است پانزدهمین دورهی آن در تاریخ 11 تا 13 مارس 2022 (20 تا 22 اسفند 1400) برپا گردد. این آرتفر هر سال در ماه مارس با هدف تعامل و گفتوگوی ملی و بینالمللی دربارهی هنر خاورمیانه در دبی برپا میگردد. آرت دبی فعالیت خود را تا آسیای مرکزی و جنوبشرقی آسیا، آمریکای لاتین و آفریقا گسترش داده و همین موضوع سبب شده است که بهعنوان موقعیتی مناسب برای پیشرفت هنرمندان، نمایشگردانان و متخصصان هنر شناخته شود. آرت دبی با دیگر مراکز هنری مهم امارات در تولید برنامههای خلاقانهی هنری در جهت رشد جامعهی فرهنگی همکاری دارد؛ میتوان در این راستا از مرکز هنری جمیل (the Jameel Arts Centre)، بنیاد ایشارا (Ishara)، بنیاد هنر شارجه (Sharjah)، مرکز هنر مارایا (Maraya) و لوور ابوظبی (Louvre Abu Dhabi) نام برد. اولین هویت بصری آرت دبی در سال 2012 توسط کمیستری (Kemistry) خلق شد؛ این هویت بصری هر سال با ماهیت یکسان و با دعوت از هنرمندان، طراحی و بازآفرینی میشود که این نشان از پویایی و انعطافپذیری این آرتفر دارد.
در آرت دبی 2022 صد گالری از چهل کشور جهان حضور دارند. برای نظمبخشی و ساماندهی این گالری ها، این آرتفر به چهار بخش تقسیم شده است:
1.معاصر:
این بخش که شامل هفتادوهفت گالری از سیوسه کشور است، به معرفی و ارائهی مراکز هنری نوظهور و رویدادهای جدید میپردازد. همچنین نمایش آثار شخصی و گروهی را در برمیگیرد و دیدگاههای جدید هنری را بیان میکند. تیم انتخاب آثار این بخش شامل گالری ایزابل فان دِن اِینده (Gallery Isabelle van den Eynde)، گالری کرینزینگر (Galerie Krinzinger)، پریانکا راجا (Priyanka Raja) و گالری اسفِیرـ سملر (Sfeir-Semler Gallery) است. در ادامه گالریهای ایرانی شرکتکننده در این بخش را معرفی خواهیم کرد:
گالری زیرزمین دستان: زیرزمین دستان که در سال 1391 در تهران توسط هرمز همتیان تأسیس شد، هدف خود را بررسی و نمایش هنرهای نوظهور، غیرسنتی و تجربی ایران تعریف کرد. برنامهی این گالری در آرت دبی 2022 به معرفی هنر معاصر و مدرن ایران اختصاص دارد که علاوه بر ارائهی آثار هنرمندان تجسمی، به نمایش فیلم و هنرهای اجرایی و معرفی کتاب هنرمندان میپردازد. همچنین مدار موازی بهعنوان شاخهای از دستان و مجموعهی هنری چندرسانهای در مرکز تهران، که شامل فضاهای بزرگ نمایشگاهی، اقامتگاههای هنری، چندین کارگاه و یک فضای مشترک برای برگزاری رویدادهای عمومی چون کارگاههای آموزشی، خوانشها، ارائهها و اکرانهاست، در این رویداد حضور دارد.
گالری محسن: این گالری در سال 1389 با هدف معرفی موج غالب هنر معاصر که مبتنی بر هنر میانرشتهای بود، تأسیس شد. برنامههایی که گالری محسن برای جذب مخاطبان بینالمللی پی گرفته است، به نمایشهای انفرادی و گروهی، میزگردها و گفتوگوها، انتشار مجلات هنرهای تجسمی و دوفصلنامهی هنر اختصاص دارد. این گالری برای ارائهی آثار خود در تهران به سه فضای «پاسیو»، «حیاط» و «بام» تقسیم شده است.
2.مدرن:
بخش مدرن توسط سم باردوئل (Sam Bardaouil) و تیل فلراث (Till Fellrath)، بنیانگذاران آرت ریاورینتد (Art Reoriented) و مدیران هامبورگر بانهوف (Hamburger Bahnhof) هدایت میشود و شامل ارائههایی از استادان مدرن منطقهی مناسا (MENASA) است. همچنین این بخش با هدف ایجاد روایتها و روابط جدید میان آثار بهنمایشدرآمده در طول زمان، آثار شاخصی از هنرمندان قرن بیستم که در بستر جغرافیایی- تاریخی خاصی فعالیت میکنند را به نمایش میگذارد.
در این بخش یازده گالری حضور دارند که هرکدام به نمایش آثار یک هنرمند مدرنیست مطرح میپردازند. هدف آن است که مخاطبان با شیوههای هنری گستردهای از کشورهای مصر، هند، لبنان و مراکش مواجه شوند.
سم باردوئل و تیل فلرث از کارمادههای آرشیوی و آموزشی در جهت طراحی دوبارهی نمایشگاه و ایجاد بستری برای نمایش آثار هنری استفاده کردهاند. آنها به دنبال بیان مفهوم پسامدرنیسم بهعنوان راهی برای انعکاس همنشینیهای نامتجانس یک اثر چندوجهی هستند.
1.2.«گفتوگوهای مدرن»
بخش هنر مدرن دبی با گفتوگوهای مدرن آرت دبی در تاریخ 10 تا 12 مارس ارائه خواهد شد. این بخش امسال با مشارکت مجموعهی دبی برگزار می شود و زندگی، فعالیت و تأثیرات استادان مدرن قرن بیستم از خاورمیانه را مورد بررسی قرار میدهد. در این میان بیشترین توجه معطوف به هنر آفریقا از آغاز قرن بیستم تا دههی 1980 است. متخصصانی که در این نشست حضور دارند؛ سم باردوئل (نمایشگردان بخش مدرن آرتدبی)، منیره الصایق (نمایشگردان برجستهی اماراتی) و نیما ساغرچی (مدیر هنر خاورمیانه، هنر اسلامی و جنوب آسیا در بونامز، و مدیر منطقهای آرت دبی) هستند.
3.باوابا (Bawwaba):
باوابا در زبان عربی به معنای «دروازه» است و در اینجا منظور آستانهایست که هنرمندان خلاق، مستعد و تازهکشفشده در آن قرار میگیرند تا بتوانند آثار خود را به نمایش بگذارند. مدیریت این بخش بر عهدهی نانسی آداجانیا (Nancy Adajania)، نظریهپرداز و نمایشگردان مستقل فرهنگی مقیم بمبئی است. این بخش که دومین دورهی خود را سپری میکند، روایتهای متعدد هنر متعهد دبی دربارهی صحنهی هنر جهانی را نشان میدهد. باوابا شامل ارائههای انفرادی از هنرمندان آنگولا، هند، مکزیک، نیجریه، پاکستان، پرو و دیگر مناطق خواهد بود تا درهمتنیدگیهای موثر و همچنین جستوجوهای متمایز و خاصی را که سبب انرژیبخشی و پویایی هنر معاصر میشود، به نمایش گذارد. نقاشیهای تونیا ننجی (Tonia Nneji)، هنرمند نیجریهای که از الگوهای نساجی بهره گرفته، خوزه لوئیس مارتینات (José Luis Martinat)، هنرمند پرویی با گلدوزیهای سنتی، واردا شبیر (Wardha Shabbir)، نقاش پاکستانی که از سنت نگارگری آسیای جنوبی الهام میگیرد، و همچنین نقوش چوبی صغری خراسانی، چاپگر هندی با آثاری با مضمون مناظر خیالانگیز، ارنستو بورگوس (Ernesto Burgos)، هنرمند شیلیایی ـ آمریکایی، و مونا رای (Mona Ray)، هنرمند هندی، در نمایشگاه حضور دارد و وجه اشتراک این آثار دیدگاه انتقادی و پرداختن به مسئلهی جنسیت است.
4. بخش جدید دیجیتال:
بخش جدید دیجیتال که توسط کریس فوسنر (Chris Fussner)، پژوهشگر فرهنگی مؤسسهی تروپیکال فیوچرز (Tropical Futures)، هدایت میشود، شامل چندین پلتفرم بینالمللی است. این پلتفرمها متشکل از گالریهای معاصر با پروژههایی مختص رسانههای جدید و هنر دیجیتال هستند که از دههی 1980 آغاز شدهاند و در زمینهی انافتی هم فعالیت دارند. هدف آن است که سایتها و سازمانهای تجارت الکترونیک انافتی، هنر فیزیکی موجود را به ارز دیجیتال بدل کنند. در این بخش سیر رشد انافتیها، ارزهای دیجیتال، ویدیوآرت و واقعیت مجازی (VR)، از سال 1980 تاکنون مورد بررسی قرار میگیرد.
گالری دستان از ایران نیز در زمینهی انافتی در این بخش حضور خواهد داشت. این گالری که اکنون شامل بخشهای مختلف به نامهای پروژههای بیرون از دستان، زیرزمین دستان، دستان +2 و مدار موازی است، در تلاش است طیف کاملی از هنر معاصر ایران را به جهان معرفی نماید و از سپتامبر 2021 همکاری خود را با NFTation.io آغاز کرده است تا به هنرمندانی که در زمینهی هنر دیجیتال و همچنین پلتفرمهای غیرمتمرکز کار می کنند، یاری رساند.
یکی از برنامههای این بخش به انجمن جهانی هنر 15: «این تصویر است»، به سفارش شومون باسار (Shumon Basar) اختصاص دارد که به بررسی تولیدات دیجیتال و اقتصاد رمزنگارها میپردازد و در تاریخ 10، 12 و 13 مارس 2022 در مدینه جمیرا در آرت دبی برگزار خواهد شد. شومون باسار نویسنده، ویراستار و نمایشگردان است. او پیشازاین همراه با هانس اولریش اوبریست، نمایشگاه بزرگ «اِیج آو یو» (Age of You) را در موکا (MOCA)ی تورنتو و مرکز هنر جمیل مدیریت کرده است.
روندهای آینده:
بنیاد آیندهی دبی با همکاری اداره فرهنگ و هنر دبی و بهمنظور برجسته کردن اهمیت نوآوریهای جهانی برای حمایت از بخش خلاق، گزارشی را منتشر کرده است. این گزارش که با عنوان «روندهای آینده: فرهنگ و بخش خلاق (Future Trends: Culture and The Creative Sector)» شناخته میشود، بر انطباق بخش خلاق با زندگی پس از کووید 19 تأکید دارد.
تمرکز این گزارش بر محدودیتهایی است که همهگیری ویروس کرونا برای فعالیتهای اجتماعی و فرهنگی به وجود آورده است و بدینجهت پیشنهاداتی برای توسعهی زیرساختهای جامعهی خلاق بههمراه دارد. این گزارش همچنین راههای همکاری برای امکان رشد گستردهتر و یافتن راهحلهای نوآورانهای که به تقویت این بخش کمک میکند را مورد بررسی قرار میدهد. آرت دبی نیز بنا به این گزارش برنامههای متنوعی دارد که در ادامه بیان شده است:
1. در پانزدهمین دورهی این آرتفر بهمنظور تعامل میان نسلهای مختلف هنرمندان، ضرورت برگزاری گردهمآییها مورد توجه قرار گرفته است؛ بدینجهت فرناندو گارسیا دوری (Fernando Garcia-Dory) چیدمانی چندساحتی برگزار کرده است که در مکانهای مختلف سراسر دبی ارائه میشود. دوری در رشتهی هنرهای زیبا و جامعهشناسی روستایی تحصیل کرده و در حال انجام رسالهی دکتری خود در زمینهی هنر و بومشناسی کشاورزی است. او یکی از اعضای شورای فرمها (پاریس) و عضو هیئتمدیره اتحادیه جهانی دامداران عشایری است. دوری در آثارش به رابطهی میان فرهنگ و طبیعت توجه دارد و به ارتباطات و همکاری میکروارگانیسمها تا سیستمهای اجتماعی و زبانهای هنر سنتی در طراحی و اقدامات مشترک کشاورزی ـ اکولوژیکی میپردازد. او همچنین به پیچیدگی هارمونیک اشکال و فرآیندهای بیولوژیکی علاقهمند است.
از سال 2010 دوری در حالِ انجام پروژهای در مورد مؤسسهای بهنام اینلند (INLAND) است. اینلند برای اجراگران مختلف در عرصهی تولیدات کشاورزی، اجتماعی و فرهنگی زمینهای را فراهم میکند. این مؤسسه در اولین دورهی خود که در سال 2010 تا 2013 برگزار شد، اسپانیا را مورد توجه قرار داد و طی سالها با تولیدات هنری در بیستودو روستای سراسر کشور، نمایشگاهها و کنفرانسهای بینالمللی برگزار نمود که منجر به تشکیل گروه مطالعاتی در زمینهی هنر و بومشناسی شده و نشریاتی را نیز راهاندازی کرده است. امروزه اینلند بهعنوان مجموعهای متمرکز بر مشارکت و همکاریهای مبتنی بر زمین، تولیدات و فرمهای جدید هنری و اشکال فرهنگی معاصر فعالیت میکند و دارای ایستگاه رادیویی و یک آکادمی نیز هست که به این واسطه میتواند سیاستهای توسعهی روستایی را مورد بازاندیشی قرار دهد. در حالِحاضر اینلند در جهت هماهنگسازی فدراسیونهای دهکدهها عمل میکند و با بیینال استانبول (Istanbul Biennial) 2015، مؤسسهی هنر کاسکو، موزهی میباشی، گالری سرپنتاین لندن (Serpentine Gallery) (2020) و مرکز پمپیدو پاریس ( Centre Pompidou) (2015) نیز همکاری داشته است.
2. یکی دیگر از برنامههای آرتدبی کمیسیون هنرمند است که در آن تلاش میشود که با توجه به تنوع فرهنگی موجود در دبی، گذشته، حال و آیندهی این شهر بهواسطهی هنر در پیوند با یکدیگر قرار گیرد و با نگاهی تاریخی به بافت شهری، کشف باستانشناسی، میراث و صنایعدستی و زیرساختهای شهری مورد بازاندیشیِ نقادانه قرار گیرند. این تلاش به تعامل میان اجراگران و عامهی مردم کمک میکند و بدینصورت یک هماهنگی شهری ایجاد میگردد.
3. دیگر بخش آرت دبی به هنر بازیافتی توجه دارد که توسط سایروس کبیرو (Cyrus Kabiru) مدیریت میشود. این هنرمند کودکان را هدایت میکند که در مواجهه با اشیاء مصرفی در خانه و مدرسه، نگاه خود را تغییر دهند و آنها را به آثار هنری تبدیل کنند. هدف از این برنامه فراهم کردن فرصتهایی برای کودکان ساکن امارات متحد عربی است که علاقه، درک و آشناییشان با آثار هنری فزونی یابد و بتوانند در ارتباط با هنرمندان بینالمللی قرار گیرند. این برنامهی کارگاهی دو بخش دارد:
- کارگاهی چندمنظوره که بهصورت حضوری پذیرای کودکان 5 تا 17 ساله است و از پیش نسبت به ثبتنام آنها اقدام میکند؛
- کارگاهی آموزشی برای کودکان که در ماه مارس برگزار میشود. از مدارس سراسر امارات دعوت به عمل میآید که فرصت رشد و تعامل را برای دانشآموزان خود فراهم کنند. دانشآموزان 5 تا 17 ساله در این گروه نیز قرار میگیرند. در سال 2021 این برنامه با 1800 کودک از 70 مدرسه برگزار شد و در سال 2022 به 4800 کودک از 80 مدرسه رسیده است.
کبیرو در تلاش است که روایتهای خلاقانه همراه با ابداعاتی نوآورانه را به وجود آورد. «زندگی دوباره بخشیدن به زبالهها» همیشه مورد توجه او بوده است؛ چرا که این عمل را تلاشی برای نجات دنیا و تغییر الگوی مصرف میداند.
4. بخش بعدی آرت دبی که از سال 2021 راهاندازی شده و «آنهنگام که تصاویر صحبت میکنند» نام دارد، به نمایش آثاری از مجموعهی شیخ محمد بن راشد آلمکتوم (Mohammed bin Rashid Al Maktoum) میپردازد. مجموعههای خصوصی همیشه بیانگر دیدگاههای مجموعهداران خود هستند؛ این مجموعه نیز از این قاعده مستثنی نیست و بهعلاوه برخی از گرهها و افکار غالب در جهان عرب، بهویژه در اواسط قرن بیستم، را نیز معرفی میکند. بهطور کلی آثار این بخش به تأثیرات مدرنیسم بر هنرمندان عرب در طول قرن گذشته و تحول آن در روندهای معاصر می پردازد.
آثار هنری برگزیده نمایانگر برخی از تأثیرگذارترین و مترقیترین هنرمندانی هستند که جنبشهای مدرن در منطقه را شکل دادهاند و همچنین بازتابی از پژوهشهای انتقادی و جریانهای اجتماعی زمان خود بهشمار میآیند. در قرن بیستم دگرگونیها و تغییرات عمدهای بهواسطهی دورههای استعمار و مبارزات برای استقلال کشورهای مختلف جهان عرب پیش آمد که در شکلگیری هویتهای ملی و شیوهی خلق هنری هنرمندان نقش بهسزایی ایفا کرد؛ زیرا بیشتر این آثار معطوف به ایجاد وحدت و آگاهی ملی بود.
5. پردیس آرت دبی (CAD) که در سال 2012 بهعنوان اولین برنامه در نوع خود در منطقه راهاندازی شد، یکی دیگر از برنامههای آرت دبی به حساب میآید که بهصورت غیرتجاری هر سال توسعه یافته است تا نیازهای متغیر جامعهی خلاق امارات را برآورده سازد. ادارهی فرهنگ و هنر دبی در برنامه و استراتژی پردیس آرت دبی مشارکت دارد.
6. پردیس آرت دبی 9.0 نسخهی بلاکچین (Campus Art Dubai 9.0 Blockchain Edition) یک برنامهی هشتهفتهای است که در ژانویهی 2022 برای هنرمندان با تجربهی مستقر در امارات متحد عربی در زمینههای عکاسی، فیلمبرداری، هنرهای تجسمی، انیمیشن، صدا یا هنر رسانههای جدید در نظر گرفته شد. در این بخش سمینارهایی بهصورت هفتهای در برنامهی زوم برگزار شد و برای هنرمندان دید کلی نسبت به برنامههای انافتی فراهم کرد. همچنین در این سمینارها به موضوعاتی چون مزایای فناوری بلاکچین و اصول عملکرد آن، ارزهای دیجیتال و نقش آنها در دنیای مالی، بخشهای امنیتی و نشانهگذاریهای هنر و بلاکچین در هنر پرداخته شد.
آثار و هنرمندان مهم:
در آرت دبی 2022 آثار متعدد و هنرمندان بسیاری شرکت دارند که از میان آنها میتوان به این موارد اشاره کرد:
1. رویاهای کیهانی
«رویاهای کیهانی» (COSMODREAMS) نام اثر مارینا فدورووا (Marina Fedorova) است که در آن به تأثیر پیشرفتهای تکنولوژیکی بر زندگی و محیط زیست انسان میپردازد. این هنرمند هنر سنتی و فناوریهای دیجیتال را با هم ترکیب کرده است تا مخاطبان بیشتری را به خود جلب کند. «کسمودریمس» مجموعهای از نقاشیهای بزرگ و مجسمهها و اشیایی به اندازهی انسان است که در فیلمهای 4K به نمایش گذاشته میشود و زمان استفاده از عینکهای تعاملی وی.آر در ویدیوی 8K تنظیم میگردد. اسپوتنیک پارتنرز حامی این پروژه است.
2. بارورسازی ابرها
جیمز کلار (James Clar) به سفارش ژولیوس بائر (Julius Baer)، چیدمان جدیدی را در نسخهی 2022 آرت دبی ارائه میدهد که بر مفهوم «بارورسازی ابرها» (Cloud Seed) تمرکز دارد. این نوعی تغییر آبوهوایی رایج در دبی و پدیدهای است که محلیها و ساکنان میتوانند با آن آشنا شوند. توجه این پروژه بر مفهوم طبیعت و پدیدههای طبیعی است که میتواند در ارتباط با فناوری دگرگون شود. جیمز که بیش از 7 سال در دبی زندگی کرده است، با الهام از بارورسازی ابرها نرمافزاری را راهاندازی کرده که مخاطبان را از طریق شبیهسازی در میان قطرات باران و مه قرار میدهد و با بهرهگیری از فناوری، به سلطهی مخاطب بر طبیعت تأکید میکند. جیمز کلار اولین هنرمند بصری خواهد بود که یک اثر هنری به سفارش ژولیوس بائر را به نمایش می گذارد. علاقهی کلار به فرآیندهای تولید فناوری جدید و کاربرد آن در فرمهای روایی هنری است. او در دانشگاه نیویورک در رشتهی فیلم تحصیل کرده و کارشناسی ارشد خود را از همان دانشگاه در رشتهی برنامهی ارتباطات از راه دور دریافت کرده است. او در دانشگاه توسعهی سیستمهای نوری برای خلق آثار مجسمهسازی بصری را آغاز کرد و بر ترکیباتی از نور و فناوری تأکید نمود. از سال 2006 تا 2012 استودیوی کلار در دبی مستقر بود، جایی که او با همکاری گالری ترافیک، استودیوی ماهوارهای و کربن 12، به یکی از شرکتکنندگان فعال در صحنهی هنر و فرهنگ تبدیل شد. در سال 2020 استودیوی خود را به زادگاهش فیلیپین منتقل کرد. آثار هنری کلار در نمایشگاههایی در موزهی گلاکسمن در دوبلین، موزهی هنرهای معاصر جدید نیویورک، موزهی پرا در استانبول و موزه کم فرانسیس در بارسلون نگهداری میشود.
3. مانو سولرتی
جوزته لوبوندو (Gosette Lubondo) در سال 1993 در کینشاسا، در جمهوری دموکراتیک کنگو به دنیا آمد و تا امروز در آنجا زندگی و کار میکند. او علاقهمند به خاطرات مکانهای متروکه است. از چهاردهسالگی عکاسی را شروع کرده است و آثارش بهصورت نمادین در پیوند با حافظه، سنت و زمان قرار میگیرد. او در یکی از تولیدات خود به نام «مانو سولرتی» (Manu Solerti) که در آرت دبی 2022 نیز ارائه میشود، به مکانهایی اشاره داشته که در ارتباط با ساخت شامپاین بوده است؛ از ساخت کارخانه گرفته تا تولید سنتی شراب توسط نیاکان. این روش سنتی بهمدت سه قرن ثابت مانده و سپس روشهای مدرن جای آن را گرفته است. بدینمنظور لوبوندو با توجه به سبک سنتی و آیینهای شرابسازی، این جهان ناشناخته را به نمایش میگذارد. او موفق شد برای این اثر در سال 2021 جایزهی ریویینآرت را از آن خود سازد.
4. نمایشگاه انبار 421
انبار 421 (Warehouse 421) یک مرکز نوآورانه واقع در مینا زاید، ابوظبیِ امارات متحد عربی است که به متخصصان خلاق معاصر و کسانی اختصاص داده شده است که علاقهمندند به هنر دسترسی داشته باشند و آن را بهعنوان عاملی برای تحقیق، آموزش و رشد در نظر میگیرند. در برنامهی انبار 421، پرسش، نقد و تفسیر جای دارد . بنیاد سلامه بنت حمدان آل نهیان (Salama bint Hamdan Al Nahyan) بورسیهای برای هنرمندان نوظهور به همراه یک برنامهی آموزشی و هنری فشرده بهمدت 10 ماه برگزار میکند. این نمایشگاه به سرپرستی مریم الدباغ (Mariam Aldebbagh) و میس البیک (Mays Albaik) با هدف ارائهی موضوعات برجسته و مکرر پژوهشی برگزار میشود. هنرهای موجود در این بخش شامل نقاشی، پارچه، ویدیو و عکاسی است که بر خاطرهی جمعی، زمان، مکان و حس ریتم و تکرار تأکید دارد. نمایشگاهی که توسط آنها برگزار میشود «پیوندهای گمانی» (Speculative Links) نام دارد که در آن هنرمندان گرد هم میآیند و با نگاهی به گذشته، به روشهای انتزاعی، مشارکتی و به کمک نقشهبرداریهای جغرافیایی و پلتفرمهای دیجیتال به تجربهاندوزی میپردازند. این نمایشگاه در تلاش است که میان هنر و تولید ارتباط برقرار کند و فرآیند خلق آثار توسط آنها به بحث و نقد گذاشته شود. آثار هنرمندان طیف گستردهای از روشها از جمله نقاشی، طراحی، حکاکی، گلدوزی، بیان تجارب زیسته تا تفسیرهای اجتماعی را در برمیگیرد. هنرمندانی مانند: اسما خوری (Asma Khoory)، طلا ورل (Tala Worrell)، دینا نظمی خورشید (Dina Nazmi Khorchid)، ساسان البهار (Sawsan Al Bahar)، شیخا الکتبی (Shaikha Al Ketbi)، فاطمه البودور (Fatima Al Budoor)، محمد خالد (Mohamed Khalid) و ملک الغوئل (Malak Elghuel) در این بخش شرکت خواهند داشت.
پرترههای آرت دبی
در این بخش که تحت حمایت بیامدبلیو در خاورمیانه است، میتوان بهواسطهی مجموعهای فیلم، با زندگی و روش کار هنرمندان مرتبط با رویداد آشنا شد. هنرمندانی چون سارا رهبر (Sara Rahbar)، مونا سعودی (Mona Saudi)، محمد کاظم (Mohammed Kazem)، محمد احمد ابراهیم (Mohammed Ahmed Ibrahim)، نادیا کعبی ـ لینکه (Nadia Kaabi-Linke) و حسن حجاج (Hassan Hajjaj) در این بخش حضور دارند. همچنین در این بخش میتوان به «نقش جمعی» (Naqsh Collective) که ساختهی خواهران نسرین و نرمین ابودیل (Nisreen and Nermeen Abudail) است، اشاره کرد. آنها به خلق آثاری با استفاده از نقوش سنتی فلسطینی شهرت دارند.
برنامههای آرت دبی 2022
بیماری کرونا برای بسیاری از هنرمندان و هنردوستان انگیزهای ایجاد کرده است که با الهام از شرایط موجود، با بهرهگیری از فناوری و راهحلهای جایگزین، به فعالیتهای خلاقانهای جهت عبور از این وضعیت دست بزنند. دبی با ایجاد صحنههای خلاقانهی هنری، سهم بسیاری را در این عرصه بهخود اختصاص داده که قرار است در هفتهی هنر دبی ارائه شوند. برنامههای هفتهی آرت دبی 2022 به شرح زیر است:
1. بخش آرت دبی در مدینه جمیرا از 11 تا 13 مارس 2022 برگزار میگردد که شامل 115 ارائه در بخشهای معاصر، مدرن، باوابا و دیجیتال خواهد بود و 30 نمایشگاه برای اولینبار از 40 کشور در آن حضور دارند. این بزرگترین نسخه تابهامروز بوده است.
2. بنیاد هنرهای آلسرکال (Alserkal Arts Foundation) نمایشگاهی نوآورانه به نام «مکانی کمی خمیده» (A slightly curved place) به سرپرستی نینا گاوس (Nina Ghaus) در تاریخ 2 تا 22 مارس 2022 ارائه میدهد و بر رابطهی میان زبان و شنیدن تأکید میکند. در هفتهی هنر آلسرکال به تاریخ 7 تا 12 مارس 2022، گالریهای جدید افتتاح میشود و زمینههای گفت و شنود فراهم میگردد.
3. در طول هفتهی هنر دبی مرکز هنری جمیل دو نمایش انفرادی مهم را ارائه میکند که هر دو اولین نمایش این هنرمندان نیز بهشمار میآیند؛ تاوس ماخاچوا: «فضای جشن» (Taus Makhacheva: A Space of Celebration) در 23 فوریه تا 14 آگوست 2022 و فحد بورکی: «رویاهای روز» (Fahd Burki: Daydreams) در تاریخ 5 مارس تا 9 اکتبر 2022 ارائه میشود. تمرکز این نمایش بر روایتها و افسانهها و طنزهای قفقاز شمالی و دریای خزر است.
4. بنیاد هنری شارجه نیز در این هفتهی هنری شاهد بازگشت «مارسمیتینگ» و افتتاح چندین نمایشگاه جدید خواهد بود. همچنین در شارجه، کریستیانا دی مارکی نمایشگاهی انفرادی از آثار دوختهشدهاش را در مرکز هنری مارایا خواهد داشت.
5. اکسپو 2020: خانهای جدید برای هنر
این بخش شامل نمایشگاهی با فضای اختصاصی چهل کیلومترمربع است تا بتواند میزبان هنرمندان و هنرهای عمومی باشد. نکتهی جالبتوجه آن است که پس از پایان رویداد آرت دبی، این بخش برپا میماند و به قسمتی از شهر بدل میشود که زندگی شهری در آن جریان دارد. مدیریت اکسپو 2020 بر عهدهی تارک ابوالفتوح (Tarek Abou El Fetouh) است. هنرمندان مهمان این بخش منیره القادیری، حمرا عباس، اولافور الیسون، نادیا کعبی لینکه، خلیل رباح و هنرمندان اماراتی؛ افرا الظهری، اسما بلحمار، شیخه آل مزرو و عبدالله الساعدی هستند. 190 کشور در این بخش غرفه دارند. رشید رعنا برای غرفهی پاکستان ابتکاراتی داشته و در جهت برپایی غرفه از 24 قطعهی آلومینیومی با رنگ روشن استفاده کرده و بدینترتیب نمایی مواج را ایجاد کرده است. غرفهی او نام «مداخلهی هنری» را بهخود گرفته؛ زیرا که معماری را با هنرهای تجسمی پیوند داده است.
ابوالفتوح برای این بخش به نظریات ابنهیثم رجعت کرده است. ابنهیثم در کتاب خود بر ضرورت امر تخیل در تکامل ادراک بصری تأکید کرده است؛ وی همچنین به راههای تجاری میان نقاط مختلف دنیا اشاره دارد تا بتوانند در تعامل با یکدیگر قرار گیرند. بنابراین برنامهی اکسپو از نظریههای ابنهیثم در مورد تشخیص، بینش و این مسئله که بدون تخیل نمیتوان به درک کاملی از تجسم تصویری دست یافت، الهام میگیرد.
همچنین ابوالفتوح به بررسی نقش بناهای تاریخی در چشمانداز محلی و ارتباط آنها با حافظه، معماری و طبیعت توجه دارد و آن را برای برپایی این نمایشگاه مورد نظر قرار میدهد.
برای نمونه میتوان به مجسمهی «آشناییهای تحریفشدهی بلحامار» (Belhamar's Distorted Familiarities) اشاره کرد که در نزدیکی مکان نمایشگاه قرار داده شده و به همزیستی طبیعت و تاریخ اشاره دارد.
اکسپو 2020 مانند شهری جدید و بزرگ در صحرای امارات ساخته شده است که هنرهایی در ارتباط با طبیعت و دانش نجوم را در بر میگیرد و جذابیت بصری زیادی را برای مخاطبان ایجاد مینماید. آثار هنری را میتوان در همهجای اکسپو 2020 یافت که گواهی بر اعتقاد برگزارکننده به قدرت هنر برای انتقال پیامهایی برای وحدت، صلح، برابری و تغییرات آبوهوایی است.
6. بخش پلنتری فیدِ آرت دبی (Art Dubai's Planetary Feed) که در مارس 2020 راهاندازی شد، بخش دیگر این رویداد است که امکانی را فراهم میکند که در آن گزارشهای ویژه، مصاحبهها، نظرات و برداشتهای شخصی از آرت دبی، از بین شرکتکنندگان گذشته و حال و شرکا و دوستان گردآوری شود. این بخش در تلاش است که فضایی را برای شنیدن صداهای فردی و جمعی فراهم کند تا در این رویداد جهانی حضوری ملموس داشته باشند.
مجموعهی متنوع نمایشگاهها و برنامههای عمومی که در طول هفتهی آرت دبی در مارس 2022 ارائه میشود، نشان از یک جامعهی هنری و فرهنگی روبهپیشرفت دارد. برای برنامهریزی و بازدید میتوان به سایت هر نمایشگاه مراجعه کرد. همچنین اپلیکیشنی با عنوان «آرت دبی» برای راهنمایی مخاطبان، معرفی گالریهای شرکتکننده و تهیهی بلیت راه اندازی شده است.