بیانیه نمایش:

«تلألؤ دسته‌گل‌ بر سایه‌ی گلدان روی قاب‌ها» چیدمانی از شهرزاد جهان شامل نقاشی، گچ‌بری و مبلمان در اتاق برق است. این چیدمان بر محور مطالعات و الهامات درازمدت هنرمند بر اساس یک نقاشی شکل گرفته است: «دسته‌گلی در گلدان» (دهه‌ی ۱۶۷۰) اثر نقاش هلندی ماریا فان استرویک (۱۶۳۰ – ۱۶۹۳).

مواجه‌شدن با این نقاشی، ظرافت و دقت اجرایی و ترکیب‌بندی پیچیده‌ی آن، ابتدای مسیر شکل‌گیری این چیدمان بود: «تجربه‌ی دیدن این نقاشی و نگاه‌کردن به تک‌تک جزئیاتش، از شکفتن گل‌ها گرفته تا زوال گلبرگ‌ها، تلألؤ زنبق‌ها، گل‌های رز و گل‌های ظریف آبی‌رنگ، مسحورکننده بود. در طول دو سال گذشته، بارها از روی این نقاشی به شیوه‌ی خودم مشق کرده‌ام تا جایی که دیگر صورت اصلی آن قابل شناسایی نیست. این کار هم‌زمان که تمرینی روزمره بوده، در بستر زمانی طولانی‌تری هم تعریف می‌شده. هر نقاشی در یک روز آماده شده و البته در همراهی با نقاشی قبلی و بعدی، و تمایزها و شباهت‌هایشان، زنجیره‌ای زمانی و ادراکی به وجود می‌آورد.»///

زندگی ماریا فان استرویک و نقاشی‌هایی او، نمونه‌هایی منحصر به فرد در زمان و محدوده‌ی جغرافیایی خود، و البته مسیر تاریخ هنر اروپا، محسوب می‌شوند. در آن دوره، زنان امکان عضویت در اتحادیه‌های حرفه‌ای نقاشان را نداشتند، اما فان استرویک موفق شد مسیر کاری خود را از طریق راه‌کارهای دیگری توسعه دهد.

او ضمن تمرکز حرفه‌ای بر نقاشی، موفقیت تجاری قابل‌توجهی به دست آورد: در اوایل فعالیت خود، آثارش را به یک کارگزار سپرد تا آن‌ها را به مشتریان آلمانی خود ارائه کند و بفروشد و از آن‌جا موقعیت‌های بیش‌تری برایش فراهم شد. به تدریج، آثار او به مجموعه‌های بسیاری، از جمله چندین مجموعه‌ی سلطنتی اروپایی، راه یافت.

نقاشی «دسته‌گلی در گلدان» در دوره‌ای شکل گرفته که هلندی‌ها علاقه‌ی ویژه‌ای به گل‌ها داشتند. در آن زمان، گل قیمت بالایی داشت و در اروپا کمیاب بود، چرا که بذر آن باید از کشورهای دوردست آسیای شرقی وارد می‌شد. در آن دوره، بسیاری از نقاشی‌هایی که از گل کشیده می‌شد شامل تنوع بی‌نظیری از انواع گل‌ها و برگ‌ها و گلبرگ‌ها بود و مخاطبین ارزش خاصی برای چنین تنوعی قائل بودند. در این نقاشی، «انواع مختلفی از گل‌ها و برگ‌ها دیده می‌شود و ترکیب‌بندی گل‌های متنوع که هرکدام در شرایط مختلفی از رشد یا زوال هستند*» بسیار جالب توجه است.

جای‌جای این نقاشی بازتابی از قدرت اجرایی و تکنیکی هنرمند و دید خلاق اوست. ترکیب‌بندی آن بسیار پیچیده و چندوجهی‌ست و تصویر از لایه‌هایی با عمق‌ها و جزئیاتی متنوعی تشکیل شده که در کنار هم نور و سایه و بازتاب را به شکلی بازیگوشانه بازنمایی کرده‌اند. همچنین، «دسته‌گلی که در این نقاشی می‌بینیم در واقعیت غیرممکن می‌بود چون هریک از این گل‌ها در فصل متفاوتی باز می‌شوند. لاله در فصل بهار می‌شکفد در حالی که گل‌های آفتابگردان در تابستان. بنابراین، به نظر می‌آید که استرویک این دسته‌گل را بر اساس طراحی‌های مختلفی ساخته باشد که از روی مدل زنده [در فصل‌های مختلف سال] انجام می‌داده است.*»

آثار شهرزاد جهان شامل نقاشی، رسانه‌های دیجیتال، کتاب و چیدمان است. او در کارهایش سعی دارد جایگاه تصاویر و اشیاء در ساختارها و نظام‌های قدرت را نمایش دهد. از این رو، بسیاری از آثارش بر بازخوانی و بازسازی تصاویر و تکرار آن‌ها تمرکز داشته، سعی می‌کنند متن و گفتمان تصویر را از ساختارهای اجتماعی، سیاسی، هویت و جنسیت خارج و در بستری جدید بازسازی کنند.

علاقه‌ی روزافزون او به نقاشی «دسته‌گلی در گلدان» باعث شد تا مطالعه‌ی خود را با رویکردی زیرساختی پیش گیرد: مشق‌کردن بر اساس یک اثر شناخته‌شده. چیدمانی که او در اتاق برق طراحی کرده، بازتابی از مواجهه‌هایش با این نقاشی در طول دوره‌ای طولانی است که حاصل بازخوانی موضوعاتی چون جایگاه جنسیت در نسخه‌ی اروپامحور تاریخ هنر و آثار شناخته‌شده‌ی آن، و البته تصور دوباره‌ی بستر تاریخی این نقاشی است.

«تلألؤ دسته‌گل‌ بر سایه‌ی گلدان روی قاب‌ها» همچنین ادامه‌ی چیدمان دیگری از شهرزاد با عنوان «اتاقی از آن خود» محسوب می‌شود که یک نقاشی گل را در کنار یک عنصر تزئینی، کاغذدیواری‌ای با طراحی هنرمند، قرار می‌داد. شهرزاد در این چیدمان سعی دارد تصور کند که اگر در دوره‌ی دیگری از تاریخ زندگی می‌کرد، نقاشی‌های ماریا فان استرویک چه تأثیری بر او می‌داشت. با چنین تصوری، او گچ‌بری را به عنوان یک عنصر تزئینی اروپایی که در اثر تجارت و سفر میان ایران و اروپا به این جغرافیا وارد شده، از آن خود می‌کند و فضای اتاق برق را چنان ظرفی برای ایده‌ها، عواطف و ابزارهای بیان می‌سازد.

او در عین حال سؤالی اساسی‌تر درباره‌ی سرچشمه‌ی تصویر خلاق مطرح می‌کند: «اگر فقط یک تصویر واحد، منبع الهام و مشق بود، و انگار طلسمی بود که می‌بایست شکسته شود، چه‌طور پیش می‌رفتیم؟» این پرسش از بستر و متن تصویر اصلی صرف‌نظر کرده و آن را به گفتمان امروز می‌آورد؛ رویکردی که مبتنی بر کاوشی درونی درباره‌ی تأثیر بیرونی، و همچنین نقش حافظه و یادآوری در شکل‌دهی به قوه‌ی تخیل است.