مروری بر نمایش کیمن مهآبادی در گالری باوان
02 آذر 1400«ما در دنیایی زندگی میکنیم که اطلاعات بیشتر و بیشتر و معنای کمتر و کمتری وجود دارد» (ژان بودریار. «وانمودهها و وانمود»)
گالری باوان در آبانماه ۱۴۰۰ میزبان نمایشی از آثار کیمن مهآبادی (متولد ۱۳۶۹) با عنوان «فقط برای چشمان شما» است. مهآبادی فعالیت هنری را از اواخر دههی هشتاد آغاز کرده و در آثارش نسبتبه تأثیر رسانههای عمومی و شبکههای مجازی حساس بوده است. وی در نمایش اخیر خود بیشتر و مستقیمتر به این موضوعات پرداخته و آثار خود را بهصورت متمرکز، حول محور انباشت دادههای رسانهای و فضای مجازی تولید کرده است.
چیدمان مجموعهی «فقط برای چشمان شما» در هر دو طبقهی گالری صورت گرفته و فضا بهطور کلی به سهبخش تقسیم شده است. بخش اول که ورودی و فضای اصلی طبقهی همکف، راهپله و بخشی از طبقه دوم را شامل میشود، به آثاری اختصاص دارد که بهصورت مستقیم از تولیدات رسانهها، فضای مجازی و همچنین فیلمها برداشته و با توجه به نگاه هنرمند بازتولید شدهاند. هنرمند تلاش کرده تا در انتخاب آنها از همهچیز استفاده کند. بهعبارتی تصاویر و مضامین اصلی آنها را موضوعات سیاسی، اخبار اجتماعی، عکسهای شخصی افراد، حضور طنزآمیز چهرههای معروف رسانهای و مواردی از این دست در بر میگیرد.
بخش دوم این مجموعه با عنوان جانبی «میمونی که میدانست چگونه منتظر فرگشت بماند» به چیدمان طراحیهایی در طبقهی بالا اختصاص دارد. آثار این بخش شامل میمونهایی است که با تنبلی در جایی چمباتمه زدهاند یا حضوری منفعل و ناکارآمد را نشان میدهند. آنها بهصورت تکی و چندتایی فقط در حال تماشا هستند و کنشی ندارند.
بخش سوم مجموعه که قسمت میانی گالری را در بر گرفته است، به گونهای چیده شده که خط ربطی بین دو بخش دیگر باشد. این بخش با عنوان جانبی «سوخت» به نقاشیهای هنرمند از شعلههای آتش و سرکشی آنها در فضای کادر اختصاص دارد. نکتهی حائز اهمیت در این بخش، چیدمان آثار و جایگاه آنهاست. آثار این بخش به دور از قابگیری کلاسیک و به همانصورت تولیدشده، روی دیواری بلند با پسزمینهی مشکی در کنار هم نصب شدهاند و مخاطب میتواند آنها را از هر دو طبقهی گالری ببیند.
همانطور که گفته شد «فقط برای چشمان شما» موضوع اصلی خود را نگاهی هجوآمیز در باب دادههای بصری رسانهها (در پلتفرمها و معناهای گسترهی آن) تعریف میکند. هنرمند بهدنبال راهی برای مواجهه با حجم دادههایی میگردد که جهان را پر کرده و هر لحظه افزایش پیدا میکند. سه بخش اصلی نمایش مسیری به سوی فرایند این اتفاق است. بازتولید دادههای رسانهای در بخش ابتدایی به شیوهای شوخطبعانه صورت گرفته که بهنوعی نشاندهندهی ناکارآمدی این حجم از اطلاعات و فراموشپذیری آنهاست. در تولید آنها برتری نسبتبه یکدیگر دیده نمیشود. همانگونه که شبکههای اجتماعی از نوعی برابری عوامپسند و گاهی مبتذل بهره میبرند.
حضور میمونهای منفعل این فضای هجوآمیز را گسترش میدهد و بهنوعی بهدنبال امکانی برای هجو مخاطبین این اطلاعات و تصاویر گستردهی رسانهای میگردد. به شعلهها که نگاه کنیم ضلع دیگر این مجموعه تکمیل میشود. آنها همهچیز را در گرو نابودی میبینند اما خود هم ناکارآمدند و گسترش نمییابند. آنها هم توان به آتش کشیدن را از دست دادهاند و به انباشت تصاویری برای دیده شدن تبدیل گشتهاند. بهعبارتی آنها هم رسانهای میشوند و در خود این فضا قرار میگیرند.
آثار مجموعهی «فقط برای چشمان شما» اغلب سریع و بدون جزئیاتاند. آنها از تصاویری که دست به بازتولیدشان زدهاند وام میگیرند، مثل تمام اتفاقات رسانهای بهسرعت تولیدشده، گسترش پیدا کرده و مصرف میشوند. در آنها صحنهی یک انفجار مهیب و پرترهی شخصی از فردی معمولی جایگاهی یکسان دارند و پرداختی شبیه به یکدیگر پیدا کردهاند. حسوحال سرخوشی و شوخطبعی در سراسر آنها دیده میشود و از جنبهی بصری و تاریخی میتوان آنها را به آثار تولیدشدهی هنر پاپ نزدیک دانست. وجه مشترک آنها الکن بودنشان است. فرقی نمیکند کدام بخش از مجموعه را دنبال کنیم، همه در یک دامنه میگنجند؛ اتفاقات و لحظاتی بدون تأثیر، اطلاعاتی ناکارآمد، شعلههایی بیخطر و میمونهایی منفعل.
«فقط برای چشمان شما» پر شده از اتفاقاتی که هر لحظه تولید میشوند و همهجا را در برمیگیرند. دادههایی که از معنا تهی شدهاند و همیشه در حال اشباع رسانهها، شبکههای مجازی، سریالها، فیلمها و اموری از این دست هستند.