حراج رسیدخرید کمیابی از اثر تاریخی «فضای خالی» ایو کلاین

منبع:«ARTnews»

یکی از آخرین رسید‌های به‌جامانده از ایو کلاین (Yves Klein) که برای تعدادی از مجموعه‌داران صادر شده بود، به مزایده گذاشته خواهد شد. این رسید مربوط به بخشی از یک اجرای تاریخی در سال 1959 است که این هنرمند فرانسوی قسمت‌هایی از فضای خالی را در آن فروخت. این قطعه کاغذ که مالکیت اثر هنری نامرئی کلاین را تنها به چند خریدار واگذار می‌کند، در ماه آپریل طی مزایده‌ای توسط خانه‌ی حراج ساتبیز (Sotheby’s) در پاریس به فروش می‌رسد.

این نخستین‌بار است که یکی از رسیدهایی که به‌عنوان بخشی از اجرای کلاین با عنوان «محدوده‌ی حساسیت بصری غیرمادی» خلق شده بود، به مزایده گذاشته خواهد شد. انتظار می‌رود که این اثر بین 331 هزار تا 552 هزار دلار قیمت‌گذاری شود. 

ایو کلاین با خلق سایه‌ای از رنگ آبی که به اسم او نام‌گذاری شد، شناخته شد و با آزمودن قواعد و هنجارهای دنیای هنر در دهه‌ی 50 میلادی تا زمان مرگش در 1962 شهرت یافت.

حراج فعلی حاصل بخشی از اجرای کلاین است که در آن «محدوده‌هایی» از فضای خالی را در ازای طلا به مجموعه‌داران فروخت. او به خریداران این امکان را داد که بین دو گزینه انتخاب کنند: یا سند فروش اثر را نابود کنند و آن را آتش بزنند یا انتخاب کنند که او طلاهای دریافتی را به رود سن در شمال فرانسه بیفکند. طبق یکی از قوانینی که کلاین در جریان این اجرا وضع کرده بود، این امکان وجود داشت تا طلایی که در جریان این معامله‌ها ردوبدل می‌شد، هر زمانی به رودخانه انداخته شود و دست کسی به آن نرسد.

همانطور که گیام ملکت (Guillaume Mallecot)، مدیر بخش هنرهای معاصر ساتبیز در فرانسه، بیان می‌کند: «خلاء همواره موضوعی بود که او را مسحور خود می‌کرد.» از نظر او پروژه‌ی هنری تأثیرگذار کلاین که به او امکان فروش فضایی تهی را داد، «نقطه‌ی عطفی» در تاریخ هنر قرن بیستم است.

رسید حاضر در این حراج، یکی از معدود رسیدهایی است که تا امروز وجود دارد. بر اساس گفته‌ی دنیس ریو (Denys Riout)، چهار رسید به‌جامانده از فروش فضاهای خالی کلاین است که در سال‌های 1959 تا 1969 خلق شده است. رسید فعلی، از دارایی‌های مشاور هنری و کیوریتور، لویی مل (Loïc Malle)، به دست آمده که آن را 35 سال پیش خریداری کرده است. این رسید به‌طورگسترده در نمایشگاه‌هایی چون رینا سوفیا (Reina Sofia) در مادرید و مرکز پمپیدو (Centre Pompidou) پاریس به نمایش درآمده است.

پیش‌ از این‌که این رسید به مجموعه‌ی لویی مل منتقل شود، توسط ژاک کوگل (Jacques Kugel)، دلال هنری فرانسوی و یکی از معدود افرادی که در اجرای کلاین مشارکت کرد، خریداری شده بود. درحالی‌که تعدادی از خریداران اثر کلاین این گزینه را انتخاب کردند که مدارک خرید را نابود کنند تا اجرا  تکمیل شود، کوگل رسید را نگاه داشت. در عوض کلاین نیز طلا را نگاه داشت و بعدتر از آن به‌عنوان کارماده‌ای برای مجموعه‌ی «تک‌طلاها» (Monogolds) استفاده کرد که از ورقه‎‌های طلا ساخته شده بود.

در اعلامیه‌ای که توسط ساتبیز انتشار یافت، به رابطه‌ی میان رسید کلاین و ظهور ان‌اف‌تی پرداخته می‌شود. رواج ان‌اف‌تی چالش‌هایی را در رابطه با قوانین مالکیت اثر با خود به همراه داشت؛ مسئله‌ای که از سال‌ها پیش توسط هنرمندان مفهمومی چون کلاین به آن‌ها پرداخته‌ شده بود. سخنگوی ساتبیز اعلام کرده است که با پذیرش رمزارز‌ها به‌عنوان جایگزینی برای شیوه‌ی پرداخت ملبغ اثر، گامی پیشرو در دنیای هنرهای دیجیتالی برمی‌دارند. آنورادا ویکرام (Anuradha Vikram) با ارجاع به اثر کلاین، در مطلبی در مجله‌ی «هنر در آمریکا» (Art in America) می‌نویسد: «سال‌ها پیش از ظهور ان‌اف‌تی، بسیاری از هنرمندان از ابزارهای مالی جایگزین و نامتعارف استفاده کرده‌اند.»