«هم‌دلی با اشیای رهاشده»؛ بزرگ‌داشت صدمین زادروز رابرت راشنبرگ

«واقعا به حال کسانی که فکر می‌کنند چیزهایی مثل جای ‌صابون، آینه یا بطری‌های کوکاکولا زشت هستند، تأسف می‌خورم... روزنامه‌ای که آن را نمی‌خوانی، می‌تواند برای هر کاری مورد استفاده قرار گیرد.» (رابرت راشنبرگ)

این نقاش و مجسمه‌ساز به‌سبب «ترکیب‌ها»ی (Combines) خویش شهرتی فراگیر یافته است. آثاری که در آن‌ها اشیای پیش‌پاافتاده و محبوبش چون تابلوهای خیابان، چوب‌لباسی‌ها و چترها، در هم آمیخته‌اند و تماشاگر را به هزارتویی از تداعی‌ها می‌کشانند. 

گالری گلداستون (Gladstone Gallery) در هم‌کاری با بنیاد رابرت راشنبرگ (Robert Rauschenberg Foundation) و به‌مناسبت صدمین زادروز این هنرمند، از تاریخ ۱ مه تا ۱۴ ژوئن ۲۰۲۵ (۱۱ اردیبهشت تا ۲۴ خرداد ۱۴۰۴)، نخستین مرور جامع بر کارهای مجسمه‌سازی راشنبرگ را در سی‌سال گذشته ارائه می‌دهد؛ مروری که آثار او را از دهه‌ی ۱۹۵۰ تا اواخر دهه‌ی ۱۹۹۰ دربر می‌گیرد. این نمایش با عنوان «هم‌دلی با اشیا‌ی رهاشده» (Sympathy for Abandoned Objects)، مجسمه‌های راشنبرگ را از دریچه‌ی نسبت‌شان با پیکره‌ی انسانی بازمی‌نگرد و بیش از سی اثر را به‌نمایش می‌گذارد؛ آثاری که خواه بر سکویی استوار، خواه بر زمین نهاده شده و یا بر دیواری تکیه ‌زده باشند، همگی با قامت انسان در گفت‌وگویی خاموش‌اند. این هنرمند، با بهره‌گیری از رسانه‌هایی گوناگون و با برهم‌زدن مرزهای میان انتزاع ناب و بازنمایی محسوس، آثاری را پدید آورده است که ‌ریشه در شور پایان‌ناپذیر او به تجربه‌گرایی هنری دارند.
راشنبرگ به‌واسطه‌ی زدودن مرز میان گونه‌های هنری، حرکت‌های نقاشانه و حجمی سه‌بعدی شهرتی جهانی یافته است. او در سراسر دوران پربار و بلندمدت فعالیتش، همواره به شکلی استوار در عرصه‌ی مجسمه‌سازی حضوری فعال داشت. آثار به‌‎نمایش‌درآمده، که بر استفاده‌ی شگرف او از مواد یافتنی و آماده تأکید دارند، از زباله‌های صنعتی، اشیای روزمره، عناصر تزیینی و فرم‌های طبیعی ترکیب یافته‌اند. این آثار زاییده‌ی حرکاتی بداهه‌اند؛ گردآوردن، پیچاندن، ترکیب‌ کردن، چسباندن، گره زدن.
رابرت راشنبرگ در ۲۲ اکتبر ۱۹۲۵ در پورت آرتور، تگزاس به دنیا آمد. در طول شصت‌سال دوران حرفه‌ای‌اش، هنر او تجلی‌گاه روحی آزمایش‌گر با مواد و شیوه‌های نوین بود. او اگرچه از وابستگی به هر جنبش هنری خاصی اجتناب می‌کرد، تقریبا به‌عنوان پیش‌گام تمامی تحولات هنری پس از جنگ جهانی دوم، از جمله اکسپرسیونیسم انتزاعی، شناخته می‌شود. 

تصویر کاور و اسلایدر:

• www.gladstonegallery.com