مروری بر تاریخچه‌ی «آرت پاریس» و معرفی رویداد 2022 آن

 

مقدمه

آرت پاریس یکی از آرت‌فرهای شناخته‌شده‌ی اروپا با تمرکز بر هنر مدرن و معاصر است که هر سال فصل بهار در گرند پالاس در قلب پاریس برگزار می‌شود. این آرت‌فر صحنه‌ای برای نمایش هنر مدرن و اروپای پساجنگ است و همچنین فرصتی را برای کشف استعدادهای نوظهور و آشنایی با هنر آفریقا، آسیا، خاورمیانه و آمریکای لاتین فراهم می‌کند. آرت پاریس تمام رسانه‌های هنری، از نقاشی و مجسمه گرفته تا هنرهای چیدمانی، را شامل می‌شود.

 

یکی از نکاتی که این آرت‌فر را هم برای علاقه‌مندان و هم خریداران آثار هنری جذاب می‌کند، نمایش و فروش آثار کمتردیده‌شده‌ی هنرمندان بزرگ مدرن است که توسط گالری‌ها و مجموعه‌داران شناخته‌شده ارائه می‌شود. به‌طورمثال در آرت پاریس 2021 آثاری از پابلو پیکاسو، کلود مونه، رابرت مادرول، دیوید نش، سالوادور دالی و ژان آرپ به نمایش درآمد که در میان آن‌ها برخی از آثار به فروش نیز می‌رسیدند.

این آرت‌فر هر سال در رویدادی شش‌روزه‌ با بیش از 150 شرکت‌کننده از سراسر جهان، حدود 60000 بازدیدکننده را به خود جذب می‌کند. 

 

 

 

تاریخچه

آرت پاریس که در سال 1999 تأسیس شد، ابتدا وابسته به آرت‌فر فیاک بود و در سال 2006 با انتقال به گرند پالاس، مستقل شد. اساس تفکر کنونی این آرت‌فر، که مبتنی‌ بر ایده‌ی جهان‌شهری است، از سال 2012 شکل گرفت تا اروپا را به‌عنوان صحنه‌ای هنری، میزبان هنرهای مختلف از سراسر جهان کند. مدیران این رویداد در تلاش‌اند تا با چیدمانی درست، به فضایی دست پیدا کنند که حس یکی‌ بودن و برابری را در مخاطب ایجاد کند. به گفته‌ی گیلوم پینز، مدیر هنری این آرت‌فر، آرت پاریس به‌دلیل برگزاری در فصل بهار، در نقطه‌ی مقابل فیاک در برنامه‌های هنری سالانه‌‌ی پاریس قرار دارد؛ ولی آثار ارائه‌شده در آرت پاریس، با وجود این‌که بسیار ارزشمند هستند، در قیاس با فیاک از قیمت پایین‌تری برخوردارند.  

محل برگزاری

گرند پالاس مجموعه‌ای تاریخی شامل موزه‌ها و سالن‌های نمایش است که در اواخر قرن نوزدهم برای پاریس اکسپوزیشن 1900 ساخته شد. این بنا که در خیابان معروف شانزه‌لیزه قرار دارد، جزو میراث ملی فرانسه و میزبان رویدادهای هنری مهم و بزرگ پاریس است. معماری منحصربه‌فرد آن به سبک «آرت‌بوزار»، با سقف بلند شیشه‌ای و همچنین پنجره‌های وسیع، فضایی استثنایی را برای اجرای هنرهای چیدمانی فراهم کرده است. آنیش کاپور و دنیل بورن از هنرمندانی هستند که با درنظرگیری قابلیت‌های معماری این ساختمان، آثار جالب توجهی را در سالن گرند پالاس خلق کردند و به نمایش گذاشتند. درحال‌حاضر این مجموعه توسط مؤسسه‌‌ای فرهنگی وابسته به وزارت فرهنگ و ارتباطات فرانسه در رابطه با رویدادهای موزه‌های ملی اداره می شود. 

 

بخش‌های مختلف آرت‌فر

آرت پاریس ضمن نمایش آثار در بخش کلی، که با عنوان «جنرال سکشن» شناخته می‌شود، شامل بخش‌های دیگری نیز هست:  

«مروری بر صحنه‌ی هنر فرانسه» بخشی است که از سال 2018 برای حمایت از هنر فرانسه راه‌اندازی شده است. آرت پاریس هر سال از نمایش‌گردانان دعوت می‌کند تا پروژه‌ای با موضوعی تاریخی و انتقادی طراحی کنند که به‌ویژه به هنرمندان برجسته‌ی فرانسه بپردازد. در این بخش که تاکنون با موضوعاتی مانند «هنرمندان زن» و «هنر فیگوراتیو» و «پرتره» برگزار شده است، آثاری از گالری‌های فرانسه بر اساس موضوع انتخابی آرت پاریس برای آرت‌فر آن سال نمایش‌گردانی می‌شوند. 

در بخش «نمایش انفرادی» که از سال 2015 در حالِ اجراست، آرت پاریس از گالری‌ها دعوت می‌کند تا یکی از هنرمندان خود را به این آرت‌فر معرفی کنند. به این شکل آرت‌فر با نمایش آثار هر هنرمند از هر گالری به‌صورت انفرادی، به معرفی آن هنرمند با تمرکز بر روند کار هنری او و گالری مرتبط می‌پردازد. انتخاب گالری‌های این بخش با حساسیت بالایی انجام می‌شود و یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های انتخاب، ارتباط میان گالری و هنرمند است. در واقع هنرمند منتخب باید نماینده‌ی مناسبی برای معرفی شیوه‌ی کار آن گالری باشد.  

«وعده‌ها» (Promises) بخشی‌ست که آرت پاریس برای حمایت از گالری‌های جوان برگزار می‌کند. در این بخش گالری‌هایی که کمتر از شش سال از تأسیس آن‌ها می‌گذرد، با معرفی هنرمندان و استعدادهای نوظهور شرکت دارند. آرت پاریس برای حمایت از این گالری‌های جوان 45 درصد از هزینه‌های گالری برای شرکت در آرت‌فر را تأمین می‌کند. 

هنرمندان ایرانی

رضا درخشانی هنرمند ایرانی است که آثار او در سال 2019 از گالری پادگورنی رابینسون در آرت پاریس به نمایش درآمد. همچنین در آرت پاریس 2021 آثار عادل یونسی از گالری لوفت، کامروز آرام از گالری میترند و مژه آصف‌جاه از گالری تانت حضور داشت. آثار آصف‌جاه در بخش نمایش انفرادی این آرت‌فر ارائه شد. نکته‌ی قابل‌توجه این‌ که در سایت آرت پاریس، آصف‌جاه به‌عنوان هنرمندی انتزاعی که آثارش جشنی از رنگ و فرم است، در کنار نام اندی وارهول، از هنرمندان ویژه‌ی امسال در این بخش معرفی شد. 

آرت پاریس 2021

آرت پاریس دیجیتال و آرت پاریس لایو 2020 به‌دلیل شرایط همه‌گیری کرونا در فصل بهار، به‌صورت آنلاین برگزار شدند؛ اما همین آرت‌فر‌ها پس از لغو محدودیت‌ها در ماه سپتامبر به‌صورت حضوری برپا شدند. آرت پاریس 2021 از 9 تا 12 سپتامبر و برای اولین‌بار در گرند پالاس افمر (Grand Palais Ephémère) با رکورد 72745 بازدیدکننده برگزار شد. این بنای موقت با مساحت 10000 مترمربع توسط ژان میشل ویلموت، معمار فرانسوی، طراحی شده است و در سال 2024 برچیده خواهد شد. طراحی و ساخت این بنا برای انتقال و برگزاری نمایشگاه‌های گرند پالاس و به‌منظور برگزاری المپیک 2024 درحالِ‌آماده‌سازی است.  

 

 

 

آرت پاریس 2022

پس از موفقیت چشمگیر رویداد 2021 آرت پاریس، بیست‌وچهارمین نسخه از این آرت‌فر از 7- 10 آوریل 2022 با حضور 130 گالری مدرن و معاصر از نزدیک به 20 کشور مختلف برگزار خواهد شد. این نسخه از آرت پاریس که بر نفع محیط‌زیست تمرکز دارد، با دو موضوع کلی «تاریخ‌های طبیعی» و «هنر و محیط‌زیست»، همراه با رویکردی نوآورانه و پایدار برای سازماندهی نمایشگاه‌ هنری، آغاز به کار خواهد کرد. آرت پاریس رویکردی پایدار را اتخاذ کرده که برای اولین‌بار در جهان آرت‌فرها صورت می‌گیرد. این آرت‌فر در سال 2022 متعهد به توسعه‌ی یک رویکرد مسئولانه‌ی محیطی برای سازماندهی است که با همکاری مشاوران محیط‌زیست، سعی دارد یک رویکرد پایدار مبتنی بر ارزیابی چرخه‌ی زندگی را اجرا کند. این ابتکار پیشگام توسط آژانس محیط‌زیست فرانسه (ADEME) حمایت می شود و هدف بلندمدت آن، توسعه‌ی ابزاری برای طراحی آرت‌فرهای دوست‌دار محیط‌زیست است.

 

در آرت پاریس 2022 هنرمندان ایرانی مانند شقا آرین‌نیا از گالری سپ‌تیم، تیرداد هاشمی با همکاری سوفیا عرفانیان از آژانس جی‌بی، مرجانه ساتراپی از گالری فرانسوا لیوینک، گلناز فتحی از اپرا گالری، منیژه یادگار از گالری آندرس تالمن و نوید نور از گالری ماکس هتزلر حضور دارند. 

 

 

 

 

در ادامه نگاهی خواهیم داشت بر بخش‌های مختلف رویداد امسال:

«تاریخ‌های طبیعی: تمرکز بر صحنه‌ی فرانسوی» به نمایش‌گردانی آلفرد پکمنت (Alfred Pacquement)

از سال 2018 آرت پاریس به‌طورمداوم با دعوت از نمایش‌گردانان برای فراهم کردن نگاهی ذهنی، تاریخی و انتقادی به مجموعه‌ای از پروژه‌های خاص هنرمندان فرانسوی، که توسط گالری‌های شرکت‌کننده ارائه شده، از صحنه‌ی هنر معاصر فرانسه حمایت کرده است. آلفرد پکمنت، نمایش‌گردان مستقل نمایشگاه، در بخش «تاریخ‌های طبیعی: تمرکز بر صحنه‌ی فرانسوی»، دیدگاه خود را در مورد صحنه‌ی هنر فرانسه با نمایش آثار 20 هنرمند منتخب از نسل‌های مختلف در میان می‌گذارد؛ درحالی‌که نوع نگاه این هنرمندان به جهان طبیعی را در نظر می‌گیرد و به این نکته توجه دارد که چه‌طور گیاهان و جانوران بار دیگر جایگاه خود را در زیبایی‌شناسی معاصر پیدا کرده‌اند. به گفته‌ی پکمنت، کاوش، مشاهده و بررسی طبیعت، توجه به چگونگی دگرگونی یا خطر انقراض و نمایش آن، بازگویی هر جنبه‌ای از آن و... در این بخش مورد توجه است.

 

 

«هنر و محیط‌زیست»: به نمایش‌گردانی آلیس اودوین (Alice Audouin)

در این بخش آلیس اودوین، نمایش‌گردان و غرفه‌دار مستقل، متخصص محیط‌زیست و بنیان‌گذار آرت آو چنج 21 (Art of Change 21)، آثار منتخبی از هفده هنرمند فرانسوی و بین‌المللی (که از میان گالری‌های آرت‌فر انتخاب شده‌اند) را ارائه داده است که به مسائل زیست‌محیطی مانند گرم شدن کره‌ی زمین و از دست رفتن تنوع زیستی می‌پردازند. به گفته‌ی اودوین:

«نسل جدیدی از هنرمندان که در دوره‌ی بحران زیست‌محیطی متولد شده‌اند، مسائل زیست‌محیطی را در مرکز فعالیت خود قرار می‌دهند. بوم‌شناسی برای این هنرمندان فقط یک موضوع نیست، بلکه بیانگر رابطه‌ی آن‌ها با جهان است. آن‌ها در حالِ ابداع هر دو روشِ «زندگی در کنار هم» و «ارزش‌های جمعی جامعه» هستند؛ از اکوفمینیسم گرفته تا پساانسان‌محوری، آن‌ها به‌طورکامل و با خوش‌بینی، نقش خود را به‌عنوان یک پیشرو آغاز می‌کنند که در آن همکاری بر رقابت برتری دارد.»

 

«نمایش انفرادی»: هفده نمایشگاه تک‌موضوعی

آرت پاریس مشوق ارائه‌ی نمایشگاه‌های تک‌موضوعی است. این نمایش‌های انفرادی فرصتی را فراهم می‌کنند تا بازدیدکنندگان، آثار هنرمندان مدرن، معاصر یا نوظهور را کشف و کاوش کنند. 

«وعده‌ها»: حمایت از گالری‌های جوان و هنرمندان نوظهور

بخش «وعده‌ها» بر گالری‌های جوانی تمرکز دارد که کمتر از شش سال پیش ایجاد شده‌اند و تحلیلی آینده‌نگرانه از هنرهای پیشرفته‌ی معاصر را ارائه می‌کند. گالری‌های شرکت‌کننده می‌توانند حداکثر آثار سه هنرمند را ارائه دهند و آرت‌فر 45 درصد از هزینه‌های غرفه‌دار آن‌ها را تأمین می‌کند.

آرت پاریس با هدف «هنر معاصر را در دسترس همه قرار دادن» با ارائه‌ی حدود 80 تور با راهنما در نمایشگاه و همچنین تعدادی ابزار خاص، به‌ویژه وب‌سایت بسیار کاربردی که بازدید مجازی از نمایشگاه را فراهم می‌کند، به بازدیدکنندگان برای جست‌وجوی آثار بر اساس هنرمند، قیمت، منشا جغرافیایی و تکنیک کمک می‌کند.