سالِ ان‌اف‌تی

این متن ترجمه‌ای از یادداشتی با عنوان «The Year of the NFT: How an Emerging Medium Went Mainstream in 2021» است که در سایت «www.artnews.com» در بیست‌و‌یکم دسامبر 2021 انتشار داده شده است. 

چگونه یک رسانه‌ی نوظهور به جریان اصلی 2021 تبدیل شد 

زمرمه‌ها‌ی حضور ان‌اف‌تی از سال 2014 شنیده می‌شد، اما 2021 اولین سالی بود که این تکنولوژی جدید به یک جریان اصلی تبدیل شد و قواعد دنیای هنر و صنایع دیگر را دست‌خوش تغییرات چشمگیری کرد. ان‌اف‌تی در طول 12 ماه گذشته به‌سرعت تکامل یافت. در ادامه تایم‌لاینی از مهمترین لحظات تکنولوژی ان‌اف‌تی در 2021 را بررسی خواهیم کرد. 

کریپتوپانک‌ها: ان‌اف‌تی‌های او.جی 

کریپتوپانک‌ها توسط مت هال و جان پاتکینسون در سال 2017 خلق شدند. این مجموعه جزء اولین ان‌اف‌تی‌هایی بود که به‌صورت رایگان عرضه‌شد و شامل 10 هزار پرتره‌ی پیکسلی از پانک‌هاست. روند گران شدن کریپتوپانک‌ها در ماه ژانویه شروع شد و حتی برخی از آن‌ها به قیمت 1 میلیون دلار هم رسیدند. ارزش آن‌ها به جایی رسید که خریدشان با مبلغی کمتر از 1 میلیون دلار تقریباً غیرممکن شد؛ برخی از آن‌ها حتی با قیمت بیش از 11 میلیون دلار هم به فروش رفتند. کریپتوپانک‌ها طی 12 ماهی که پیش‌ِ رو داشتند به چهره‌ و نماد ان‌اف‌تی در برخی بخش‌ها تبدیل شدند و به‌خوبی تغییر وضعیت این رسانه‌ را بازنمایی کردند. مبلغ فروش ان‌اف‌تی‌های دیگر مانند «هاشماسک‌ها» یا ان‌اف‌تی‌های ساخته‌شده توسط جاش رویلند، کارگردان «ریک و مورتی»، که در ژانویه غوغای بسیاری بر پا کردند، حتی به نزدیکی مبلغ فروش کریپتوپانک‌ها هم نرسید! 

گربه‌ی نیان: میم‌ها و کلاب‌هاوس 

ویدیوی یوتیوبی «گربه‌ی نیان» در سال 2011 ایجاد و به‌صورت بسیار گسترده منتشر شد. این ویدیو که توسط کریس تورس خلق شد، در 19 فوریه به‌صورت ان‌اف‌تی و با قیمت 300 اتر (معادل 590 هزار دلار) به فروش رفت. هنگامی که این گربه به ‌فروش رسید، افراد به‌تازگی در حال کسب آگاهی درباره‌ی تکنولوژی پیچیده‌ی ان‌اف‌تی بودند. در همین دوره کلاب‌هاوس که یک رسانه‌ی اجتماعی محبوب به‌شمار می‌آید و افراد می‌توانند در آن اتاق‌های گفت‌وگوی صوتی را میزبانی کنند، به‌عنوان یک آگاهی‌دهنده‌ی مناسب در این زمینه عمل کرد و تاثیر زیادی بر درک افراد از چیستی ان‌اف‌تی و آثار آن بر دنیای هنر گذاشت. 

بیپل: موفقیت چشمگیر 

هنگامی که مایک وینکلمن (معروف به بیپل) ان‌اف‌تی خود با عنوان 5000 روز اول را با قیمت 69 میلیون دلار در حراج کریتسیز فروخت، همه‌چیز تغییر کرد. این رقم نجومی او را به سومین هنرمند گران زنده‌ تبدیل کرد. در حالی که ان‌اف‌تی‌ها ایجاد قیمت‌های چشمگیر در بازار را آغاز کرده بودند، این اولین‌باری بود که یک خانه‌‌ی حراج معتبر، اثری در این رسانه ارائه می‌کرد. در حالی که تصور می‌شد این رسانه مشکلات اینترنتی زیادی به بار آورد، اما این اتفاق اعتبار بسیاری به بازار ان‌اف‌تی داد. این فروش بزرگ، درهای زیادی را گشود و نشان داد که ان‌اف‌تی هرگز چیزی سطحی و پیش‌پاافتاده نیست. بسیاری از افرادی که وارد این بازار پر نوسان شدند، فروش اثر «هر روز» را دلیل اصلی ورود خود به‌شمار می‌آورند. 

باشگاه تفریحی میمون‌های کسل: تابستان جی.پگ و طلوع پی.اف.پی 

مجموعه‌ی «باشگاه تفریحی میمون‌های کسل»، 10 هزار میمون را با مدل مو، اکسسوری و حالات چهره‌ی متفاوت به نمایش گذاشته است. این مجموعه‌ نه‌تنها بر بازار ان‌اف‌تی تسلط پیدا کرد، بلکه به‌طور اساسی آن را شکل داد. افرادی که این میمون‌ها را ایجاد کرده‌اند همگی نام مستعار دارند و از کریپتوپانک‌ها تقلید کرده‌اند. این مجموعه باعث تشکیل یک جامعه‌ی کوچک شد؛ صاحبان میمون‌ها می‌توانند به یک کانال انحصاری بپیوندند و با یکدیگر معاشرت داشته باشند. این افراد از عکس اثری که دارند به‌عنوان عکس پروفایل خود استفاده می‌کنند. با محبوب‌تر شدن این مجموعه، اتفاقات مثبت دیگری هم رقم خورد؛ مانند میزبانی بخش‌های مختلفی در ان‌اف‌تی نیویورک، آرت بازل میامی، گردهم‌آیی‌ها و پیشنهادهای ویژه. «میمون‌های کسل» میلیون‌ها دلار درآمد داشتند و کمی بعد کریستیز و ساتبیز هم شروع به عرضه‌ی آن‌ها در حراج‌های مختلف کردند. 

در پی موفقیت «میمون‌های کسل»، موجی از پروژه‌های مشابه راه‌اندازی شد. این پروژه‌ها به‌عنوان «ان‌اف‌تی‌های عکس-پروفایل» یا همان پی‌اف‌پی شناخته می‌شوند؛ زیرا معمولاً پرتره‌ای را به تصویر می‌کشند که می‌تواند به‌عنوان عکس پروفایل رسانه‌های اجتماعی استفاده شود. این نوع از ان‌اف‌تی‌ها در تابستان بر بازار مسلط شدند. معاملات انجام‌شده آنقدر وسیع و زیاد بود که مجموعه‌داران، آن فصل را «تابستان جی.پگ» نامیدند. پی‌اف‌پی‌ها به چهره‌ی بازار ان‌اف‌تی تبدیل شدند و خشم منتقدان بیرونی را برانگیختند؛ زیرا آن‌ها معتقد بودند که تسلط پی‌اف‌پی‌ها بر بازار، باعث کم شدن ارزش هنری ان‌اف‌تی‌ها می‌شود. 

فیدنزا: آرت‌بلاکس و استفاده‌ی هنری از بلاک‌چین‌ها 

اریک کالدرون، آرت‌بلاکس را در پاییز 2020 تأسیس کرد. او که به هنر مولد بسیار علاقه دارد، از تعطیلات قرنطینه استفاده و استارت‌آپ خود را راه‌اندازی کرد: یک پلتفرم ان‌اف‌تی که هنرمندان مولد می‌توانند در آن ان‌اف‌تی بسازند و بفروشند. هنرمند می‌تواند کدهای خود را آپلود کرده و خریدار آن را در همان لحظه دریافت کند. هر اثر کاملاً منحصربه‌فرد است. کالدرون پلتفرمی ایجاد کرد که از تکنولوژی بلاک‌چین برای ایجاد و ارتقای هنر دیجیتالی استفاده می‌کرد و خلاف دیگر پلتفرم‌ها، هدفش صرفاً تعیین قیمت آثار دیجیتالی نبود. 
کالدرون در مصاحبه ای با آرت‌نیوز گفت: «از آنجایی که آرت‌بلاکس هنرمند را مجبور می‌کند تا تک‌تک خروجی‌های الگوریتم را به‌عنوان قطعه‌ی امضاشده‌ی خود بپذیرد، او باید حساسیت فوق‌العاده‌ای برای خلق اثر نشان دهد. آن‌ها نمی‌توانند فقط خروجی‌های خوب را انتخاب نمایند، بلکه باید تمام بخش‌ها را به‌خوبی خلق کنند. این اتفاق سطح اجرای الگوریتمی را بالا می‌برد و هنرمند می‌داند چیزی که به‌ دست خواهد آمد قطعاً اثری فوق‌العاده خواهد شد.»
اگرچه آرت‌بلاکس در طول رونق ان‌اف‌تی در اوایل سال 2021 موفقیت‌هایی کسب کرد، اما از ماه آگوست به‌بعد بازدهی آن به‌صورت نجومی افزایش یافت و هر روز میلیون‌ها دلار از تراکنش‌ها به دست آورد. این اتفاق به‌دنبال موفقیت مجموعه‌ی «فیدنزا» بود که توسط تایلر هابز ایجاد شد. اگرچه «بلاک‌چینْ آرت» و «هنر نرم‌افزاری» تاریخچه‌ای طولانی دارند، آرت‌بلاکس اولین پلتفرمی بود که قابلیت‌های هنری تکنولوژی بلاک‌چین را به موفقیت اصلی در صحنه‌ی ان‌اف‌تی وارد کرد. این امر باعث حمایت سایر هنرمندانی شد که از فناوری بلاک‌چین به روش‌های نوآورانه استفاده می‌کنند. 

حراج مرد سفید: ان‌اف‌تی‌ها و «غیرقابل‌تعویض بودن» 

درید اسکات اولین اثر ان‌اف‌تی خود را در ماه سپتامبر ایجاد کرد. او خلاف دیگر هنرمندان این حوزه، به خلق اثری مفهومی پرداخت. این ویدیو مرد سفیدپوستی را روی جعبه‌ای در پیاده‌روی شلوغ بروکلین نشان می‌دهد. اسکات در بیانیه‌ای اظهار کرد که این اثر درباره‌ی «مفهومِ داشتن توکن غیرقابل‌تعویض، گرفتن آثار هنری و صحبت در مورد غیرقابل‌تعویض بودن ناگهانی» است. او می‌خواست از این اثر برای صحبت درباره‌ی «تاریخ برده‌داری و تاریخ سرمایه‌داری» استفاده کند. اثر اسکات به‌عنوان یکی از مهم‌ترین آثار آرت‌نیوز در سال 2021 انتخاب شد و استانداردی را برای تعامل هنری با بازار ان‌اف‌تی تعیین کرد. این در حالی است که بسیاری از هنرمندان دیگر به تقلب و تقلید صرف تن می‌دهند.  

بازارهای ان‌اف‌تی جهان هنر وارد می‌شوند 

مؤسسات مختلف دنیای هنر در طول سال در بازار ان‌اف‌تی شرکت می‌کردند؛ اما پاییز بود که گالری پیس و خانه‌ی حراج ساتبیز پلتفرم‌های اختصاصی ان‌اف‌تی خود را راه‌اندازی کردند. پیس ورسو در ماه اکتبر با آثاری از گلن کاینو و استودیو دریفت راه‌اندازی شد، ساتبیز متاورس هم در ماه نوامبر با حراج هنرمندان و پروژه‌های محبوب مانند پک، مون‌کتس، کریپتوپانکس و آرت‌بلاکس در فضای ان‌اف‌تی آغاز به کار کرد. اگرچه کریستیز هنوز پلتفرم اختصاصی ان‌اف‌تی خود را راه‌اندازی نکرده است، اما در دسامبر با همکاری اپن‌سی اقدام به فروش کرد. 

ان‌اف‌تی.نیویورک سیتی: رسانه به آی.آر.ال تبدیل می‌شود 

اعضای جامعه‌ی ان‌اف‌تی در هفته‌ی اول نوامبر از سرتاسر جهان برای دیدن آی.آر.ال به‌عنوان بخشی از رویدادی به‌نام «ان‌اف‌تی.نیویورک سیتی» به این شهر آمدند. جامعه‌ی ان‌اف‌تی بسیار گسترده و پرانرژی است و تقریباً تمامی رویدادها را به‌طور کامل به‌صورت مجازی برگزار می‌کند. اما در طول این کنفرانس 4 روزه، رویدادها از شکل مجازی خود خارج و به‌صورت آفلاین و حضوری برگزار شدند. این اتفاق برای اولین‌بار باعث نمایان شدن قدرت مالی ان‌اف‌تی‌ها شد، زیرا مکان‌های بی‌شماری برای مهمانی‌های مجلل و انحصاری با حضور ترکیبی عجیب از افراد مشهور، مبتکران رمز ارز، هنرمندان دیجیتال و استارت‌آپ‌های پیشرو اجاره داده شد. 

«مِرج»(Merge) پک(Pak): برخورد مفهومی و تجاری 

در طول امسال، آثار هنری هنرمند دیجیتال، پک (Pak) با قیمت‌های خوبی به فروش رسید. اما اوایل دسامبر امسال اثر او با عنوان «مِرج»(Merge) بازار کار‌های این هنرمند را به نقطه‌ی اوج جدیدی رساند. بین دوم و چهارم دسامبر امسال، او موفق به فروش 250 هزار واحد انبوه به قیمت 91.8 میلیون دلار شد. چیزی که این فروش را چشمگیر می‌کند قیمت آن نیست، بلکه استفاده‌ی منحصربه‌فرد از فناوری بلاک‌چین برای ایجاد یک اثر هنری مفهومی عظیم است. پس از فروش تمامی این واحدهای انبوه، نیفتی‌گیت‌وی همه‌ی آن‌ها را به‌صورت ان‌اف‌تی‌هایی که واحدهای انبوه خریداران را ادغام می‌کرد، درآورد. (به‌عنوان‌مثال خریداری که 100 واحد انبوه خریده، ان‌اف‌تی متفاوتی نسبت به خریداری که 10000 واحد خریده است، خواهد داشت). علاوه بر این، هربار که یک مرج(Merge) ان‌اف‌تی خریداری می‌شود، با ان‌اف‌تی‌های موجود در کیف پول فرد ادغام و با هر خرید، مقدار کل مرج(Merge) ان‌اف‌تی‌ها کاهش می‌یابد. نیفتی گیت‌وی، پک(Pak) را به‌عنوان گران‌ترین هنرمند زنده اعلام کرد و این یعنی پیشی گرفتن پک(Pak) از جف کونز. فروش مِرج(Merge) نشان می‌دهد که هیچ کمبودی در تقاضا برای ان‌اف‌تی‌ها وجود ندارد.