ذبیح‌الله محمدی

ذبیح‌الله محمدی (۱۳۲۰-۱۴۰۰) نقاش خودآموخته، به زبان بدوی و با اشکالی ساده، ادبیات کهن ایرانی را در آثارش تصویر کرده است. او که کودکی خود را با شاهنامه، اسکندرنامه، خمسه نظامی، قرآن و... گذرانده بود و آن‌ها را نقالی می‌کرد، نخستین‌بار برای وصف بهتر داستان‌هایش به نقاشی روی آورد و از آن پس آثار بسیاری با تکنیک خودکار خلق کرد.

این هنرمند که در دسته‌ی هنرمندان اوت‌سایدر قرار می‌گیرد، متولد شهرستان الیگودرز در لرستان بود. تا کلاس دوم دبستان تحصیل کرد و از سنین کودکی به خواندن کتاب و نقاشی کردن علاقه‌ی زیادی داشت و به نقل این داستان‌ها برای خانواده و دیگر افراد می‌پرداخت. به تدریج با سبک نقاشی قهوه‌خانه‌ای آشنا شد و برای توصیف و خواندن هرچه بهتر داستان‌ّهایش با کمترین امکانات آن‌ها را تصویر کرد. او با وجود شغل‌های مختلفی که تجربه می‌کرد هرگز از کتاب خواندن و نقاشی کشیدن دست برنداشت.

آثار ذبیح‌الله محمدی همواره در پیوند با ادبیات و قصه‌های قرآنی، با نگاه بدوی و منحصربه‌فرد، بدون تأثیر از هیچ سبک و هنرمند دیگر بود. او در سال‌های پایانی فعالیت خود اغلب با خودکار، ماژیک یا مداد، به‌صورت تک‌رنگ یا با رنگ‌های متنوع کار می‌کرد. ذهنیت‌گرایی، روایت‌گری، به‌کارگیری تکنیک خطی ساده و فرم‌های تجریدی و عدم حضور پرسپکتیو در نقاشی‌های این هنرمند در ترکیبی متوازن با روایت‌های اسطوره‌ای و حماسی قرار گرفته و کیفیتی ویژه به آنها بخشیده است که یادآور نقاشی سنتی ایرانی می‌باشد.

در دهه نود تعداد زیادی از نقاشی‌های ذبیح‌الله محمدی توسط فرد دیگری و بدون اطلاع وی، با نام جعلی گرگعلی لرستانی در چندین نمایش در داخل و خارج از ایران ارائه شد و به فروش رفت. پس از مدتی با پیگیری فرزندان وی، ذبیح‌الله محمدی به‌طور رسمی به‌عنوان هنرمند آثار شناخته شد.

نخستین نمایش انفرادی ذبیح‌الله محمدی در سال ۱۳۹۶ با عنوان «از آوردگاه و بزم از داستان» در خانه هنرمندان تهران برگزار شد. همچنین نمایش‌های انفرادی «شهر ایران» و «هفت خواهر و یک برادر» ذبیح‌الله محمدی در خانه هنرمندان تهران نیز از دیگر نمایش‌های آثار وی در سال‌های گذشته بوده است. نقاشی‌های این هنرمند علاوه‌بر این در چندین نمایش گروهی در ایران، فرانسه، پرتغال و هلند حضور داشته است.

در سال ۱۳۹۸ گالری دلگشا تهران نمایش انفرادی «ماضی نقلی» ذبیح‌الله محمدی را برگزار کرد. این گالری همچنین آثار وی را در نمایش گروهی «در اواخر جادو، فلاتی مسدود»، نمایش «رام نشده» و نمایش «فارسی و غول فارسی» در کنار آثار هنرمندانی چون مصطفی سرابی، صدرا بنی‌اسدی، سورنا پتگر، نیاز باباتبار، رضا شفاهی، پورنگ پیرعطایی، اقبال جودی، سعید غلامی و بسیاری دیگر به نمایش گذاشت.

اثری از ذبیح‌الله محمدی در نمایش «روز نو، موج نو» که در سال ۱۳۹۹ و به کیوریتوری فریدون آو در سایت بونامز برگزار شده بود به نمایش درآمد. نقاشی‌های این هنرمند همچنین در آرت‌فر تیر آرت سال ۱۳۹۹ و حراج آنلاین بونامز حضور داشته و به فروش رفته است.