گیزلا وارگا سینایی

نقاشی‌های گیزلا وارگا سینایی (متولد ۱۳۲۳) بیش از هرچیز بیان‌گر پیوند میان هنر و ادبیات ایران با زادگاه او، مجارستان است. اهمیت محتوا و بار ادبی، ارجاع به اسطوره‌ها، افسانه‌ها و داستان‌های گذشته و تلفیق آن‌ها با شیوه‌های هنری مدرن، از شاخص‌ترین ویژگی‌های آثار این هنرمند به‌شمار می‌آید. 

سینایی در کشور مجارستان متولد شد و برای تحصیل در رشته‌ی آموزش هنر، به اتریش سفر کرد. از نوجوانی علاقه‌ی زیادی به نقاشی و ادبیات داشت و اشعار شاعران ایرانی چون حافظ، سعدی، مولانا و فردوسی را مطالعه می‌کرد. او در سال ۱۳۴۶ فارغ‌التحصیل شد و پس از آشنایی و ازدواج با هنرمند ایرانی، خسرو سینایی، برای کار و زندگی به ایران مهاجرت کرد. گیزلا و خسرو سینایی بعدها با فرح اصولی، هنرمند معاصر، آشنا شدند و سال‌ها در کنار یکدیگر به زندگی و خلق آثار هنری پرداختند. 

پس از ورود به ایران، گیزلا وارگا سینایی مطالعه و نقاشی را به‌صورت جدی ادامه داد؛ نخستین آثاری که در سال‌های ابتدایی زندگی در ایران خلق کرد، مجموعه‌ی «از غرب تا شرق» است که طی دهه‌های چهل و پنجاه در چندین نمایش انفرادی به‌تماشا درآمد. این هنرمند در سال ۱۳۵۶ موفق به دریافت جایزه‌ی نمایش «آینه به آینه» در تهران شد. 
مجموعه‌ی «عروسک‌های کور» از دیگر آثار این هنرمند است که آن‌ها را در اواخر دهه‌ی پنجاه و براساس شعری از خیام نیشابوری خلق کرد. آثار این مجموعه نسبت‌به دیگر نقاشی‌های وی سنگین، تیره و غم‌آلود است که می‌توان این خصوصیات را متأثر از فضای کشور در سال‌های انقلاب و پس از آن دانست. 

مجموعه‌ی «طنین سکوت» که در سال ۱۳۶۵ به نمایش درآمد، از مهم‌ترین مجموعه‌آثار گیزلا وارگا سینایی به‌شمار می‌آید که با الهام از نقش‌برجسته‌های تخت‌جمشید و تلفیق آن‌ها با مفاهیم و عناصر امروزی، گیاهان و جانوران شکل گرفته است. از دیگر مجموعه‌آثار شاخص سینایی می‌توان «برقع‌های جنوب»، که با الهام از زنان جنوبی ایران خلق شده، «دیوارها و تصاویر» که یادآور دیوارنگاری‌های باستانی‌ است و «سفرنامه» را نام برد.

خلق مجموعه‌ی «سفرنامه» از اواسط دهه‌ی هشتاد آغاز شده و تاکنون ادامه داشته است؛ این مجموعه شامل نقاشی، فیلم کوتاه «سفرنامه» و هم‌چنین کتابی با همین عنوان و با موضوع مروری بر نقاشی‌های گیزلا وارگا سینایی است. کتاب «سفرنامه» به‌همراه آلبوم «با خیام» که شامل ۲۵ اثر چاپ‌شده از مجموعه‌ی «دیوارها و تصاویر» است، در سال ۱۳۹۳ در گالری سین تهران رونمایی شد. 

این هنرمند در سال ۱۳۸۰ به عضویت انجمن هنرمندان نقاش ایران و هم‌چنین گروه نقاشی دنا درآمد. گیزلا وارگا سینایی علاوه‌بر خلق آثار و نمایش آن‌ها، سال‌ها به‌عنوان مدرس و برگزارکننده‌ی رویدادهای آموزشی هنری در مراکز مهمی چون استودیو معاصر تهران و مدارس وابسته‌به سفارت آلمان در ایران و بسیاری از کارگاه‌های خصوصی فعالیت داشته است. 

هم‌چنین سینایی تاکنون آثار خود را در نمایش‌های انفرادی و گروهی بسیاری در داخل و خارج از ایران ارائه داده است. طی سال‌های اخیر گالری هما، گالری گلستان، گالری اونگ‌آرت اتریش و مرکز فرهنگی پیرکان پوهجا در فنلاند چندین نمایش انفرادی از آثار وی را برپا کرده‌اند. آخرین نمایش انفرادی این هنرمند با عنوان «گل‌ومرغ» در سال ۱۳۹۰ در گالری آپادانا در اصفهان برگزار شد و حالا پس از سال‌ها، تالار این‌جا از ۱۸ شهریور تا ۸ مهرماه ۱۴۰۱ میزبان نمایش انفرادی او با عنوان «زیر کلاهخود» است. 

هم‌چنین نمایش‌های گروهی متعددی از جمله «جایزه‌ی محمد سیاه‌قلم» در گالری طراحان آزاد، «در امتداد ایرج» در بنیاد ایرج زند، «اسرار ازل، خیام و هنر معاصر» در گالری راه ابریشم تهران، «خانم و آقای هنرمند» در گالری فرمانفرما تهران و هم‌چنین آرت‌فر تیرآرت ۱۳۹۹ میزبان آثار این هنرمند بوده‌اند. تعدادی از آثار گیزلا وارگا سینایی در حراج گالری ایام دبی و حراج تهران به فروش رفته است. این هنرمند هم‌اکنون در تهران به زندگی و کار مشغول است.