ابوالقاسم سعیدی

ابوالقاسم سعیدی (متولد ۱۳۰۵) هنرمند مدرنیست ایرانی است. این هنرمند بی‌آنکه ارجاع مستقیمی به فرهنگ و هنر سنتی ایران داشته باشد، آثاری خلق کرده است که در نقطه‌ای میان انتزاع مدرن، طبیعت‌پردازی رئالیستی و نقش‌ها و رنگ‌هایی یادآور نگارگری ایستاده‌اند. دقت و هماهنگی در به‌کارگیری خطوط و رنگ‌های موزون، ترکیب‌بندی استوار و توجه به جزئیات شاخص‌ترین ویژگی‌های بصری نقاشی‌های ابوالقاسم سعیدی محسوب می‌شود.

این هنرمند در اراک متولد شد و در نوجوانی به تهران نقل مکان کرد. او که از کودکی به نقاشی علاقه‌مند بود، پس از آشنایی با سبک امپرسیونیسم از طریق مجموعه‌ای از کارت پستال‌های شامل نقاشی هنرمندان این سبک تصمیم گرفت برای تحصیل در رشته نقاشی به فرانسه برود. او دبیرستان را از کلاس هشتم نیمه‌کاره رها کرد و پس از مدتی کار کردن برای کسب درآمد در سال ۱۳۳۰ وارد مدرسه هنرهای زیبای بوزار پاریس شد.

در نخستین سال‌های اقامت در پاریس، ابوالقاسم سعیدی آثار خود را در چندین نمایش متعدد در «سالن نقاشان جوان» و «سالن پاییزه» پاریس ارائه داد و به‌عنوان نقاش مطرح شد. او در سال ۱۳۳۸ موفق به دریافت جایزه نقاش جوان فرانسه شد. کمی بعد به ایران بازگشت و فعالیت هنری خود را با قبول سفارش نقاشی از سازمان‌های خصوصی و عمومی متعدد ادامه داد؛ آثار ابوالقاسم سعیدی در تالار رودکی تهران، موسسه رادیو و تلویزیون ملی، بانک مرکزی ایران، دانشگاه شیراز، هتل کاروانسرای آبادان و... حضور داشته و تاکنون پس از گذشت چنددهه همچنان در بسیاری از این مراکز نگهداری می‌شود.

این هنرمند پس از آشنایی با سهراب سپهری، به‌همراه چند تن دیگر از هنرمندان هم‌دوره خود، بهمن محصص، پرویز تناولی و حسین زنده‌رودی گروه نقاشی «پنج» را تشکیل دادند که تاثیر بسیاری بر روند کاری سعیدی داشته است.

ابوالقاسم سعیدی برخلاف بسیاری از هنرمندان مدرنیست ایرانی، عناصر فرهنگ عامه و سنت‌های هنری معمول چون خوشنویسی را به‌طور مستقیم وارد آثار خود نکرده است. با ‌این وجود از جنبه‌ای دیگر آثار او را می‌توان بسیار تحت تأثیر تفکر معنوی و سبک نقاشی در هنر ایران دانست؛ زبان انتزاعی درختان در نمایش طبیعت مثالی در نقاشی‌های ابوالقاسم سعیدی از جهت پیچیدگی‌های فرمی، دوری از واقع‌نمایی و هماهنگی خطوط و رنگ‌ها یادآور نگارگری ایرانی است. همچنین مهم‌ترین نکته درباره آثار این هنرمند کیفیت معنوی و عرفانی طبیعت است که به قول آیدین آغداشلو منظره‌ای مثالی را با زبان جهانی به نمایش گذاشته است. این هنرمند همچنین ابوالقاسم سعیدی را یکی از پنج نقاش بزرگ هنر معاصر ایران می‌داند.

ابوالقاسم سعیدی علاوه بر قبول سفارش از اشخاص و موسسه‌ها، در نمایش‌های گروهی و چندین دوره از بی‌ینال نقاشی تهران شرکت داشته و برنده جوایز بسیاری ازجمله جایزه فرهنگ و هنر دومین بی‌ینال تهران و جایزه بزرگ پنجمین بی‌ینال تهران بوده است.

این هنرمند در طول چندین دهه فعالیت هنری خود همواره میان دو کشور فرانسه و ایران در حرکت بوده و اغلب سال‌های زندگی خود را در فرانسه اقامت داشته است. در اوایل دهه هفتاد ابوالقاسم سعیدی از طرف بنیاد تیلور فرانسه برنده جایزه لئون ژرژ بودری شد و سپس در همین سال نخستین نمایش انفرادی خود را برگزار کرد. این هنرمند اغلب به صورت مستقیم با خریداران و سفارش‌دهندگان آثار خود در ارتباط بوده و در طول بیش از شش دهه کار به‌عنوان نقاش تنها دو نمایش انفرادی، یک‌بار در فرانسه و یک‌بار در ایران برگزار کرده است.

دومین نمایش انفرادی ابوالقاسم سعیدی در سال ۱۳۹۴ در گالری شهریور تهران برپا شد. آثار وی همچنین در نمایش گروهی «باغ پارسی» در موزه هنرهای معاصر تهران، نمایش «مجموعه‌ای کمیاب از هنر مدرن ایران» در گالری لیلا هلر دبی و همچنین بسیاری از حراجی‌های داخلی و بین‌المللی مطرح ازجمله حراج تهران، حراج ساتبیز لندن، حراج بونامز لندن و... حضور داشته و به فروش رفته است.