29 دى تا 8 اسفند 1400
بیانیه نمایش:
در مسیر جریان شناسی هنر معاصر، هنر دوران انقلاب و به‌ویژه نقاشی‌ها و دیوارنگاره‌های باقی‌مانده از این مقطع تاریخی خاص در زمره مهم‌ترین آثار «هنر اجتماعی» ایران به شمار می‌آیند. آشکار است که هنر اعتراضی آن دوران که از منظر طبقه‌بندی تاریخی، می‌توان بنیان‌های آن را در سال‌های آغازین دهه‌ی پنجاه و در گستره‌ی هنر انتقادی، سیاسی و کنشگرانه بازشناسی کرد، با به ثمر رسیدن انقلاب اسلامی در سال ۵۷ به ساحت «هنر انقلابی» با نظام معنایی تازه‌ای، تغيير وضعيت داد.
هنرمندان فعال در این دوره‌ی تاریخی (۱۳۶۳-۱۳۵۳) با ایده‌ی مردمی و اجتماعی کردن هنر، نوعی اکسپرسیونیسم روایی را با مضامین ملی و گاه اسطوره‌ای و مذهبی (که پیشینه‌ی آن را در سبک نقاشی‌های قهوه خانه‌ای می‌توان سراغ گرفت) درهم آمیختند؛ که علاوه‌برشيوه‌ی بيان و تکنیک اجرایی، نوعی بهره‌برداری هدفمندانه از «سنت» در آن اهمیت یافت. اما نباید فراموش کنیم که، الگوی ترکیب‌بندی و سازمان‌دهی نقوش و فیگورها در برخی از این نقاشی‌ها، بازتولیدی از دیوارنگاره‌های انقلابی و سوسیالیستی مکاتب دیگر کشورها نیز بود که مصادیق آن در اینجا، نوع خوانش ما را نسبت به این پدیده تکمیل می‌کند.///
آثار و نتایج تلاش خلاقانه‌ی هنرمندان این دهه در سایه‌ی انديشه و بینشی عمیق نقاش نسبت به مفهوم جامعه، تعهد به مبارزه و اهمیت جایگاه رهبر(به‌عنوان قهرمان ملی) در پی ثبت وقایعی بود که تأثیرات عميق تاریخی را بر حافظه‌ی جمعی ما ایرانیان به جای گذاشت. به همین خاطر، دغدغه‌ی اصلی در نمایشگاه حاضر، چگونگی شکل‌گیری هنر انقلاب به‌مثابه‌ی «امرجمعی» و بازتاب تحولات اجتماعی ایران، با هدف نشان دادن عقاید اجتماعی سیاسی هنرمندان و بازخوانی مبارزات اجتماعی و دینی مردم، در اینجا مورد مطالعه قرار می‌گیرد.
بی‌شک جنبش هنر انقلاب تجربه‌ای متکثر و متنوع در تاریخ هنر ایران است که در انواع رسانه‌ها (از نقاشی وعکاسی گرفته تا موسیقی، تئاتر و ادبیات می‌توان دلالت‌های معنایی، زیبایی شناختی و جامعه شناختی آن را مورد بررسی قرار داد. اما آنچه بیش از همه در این فرصت می‌بایست به آن پرداخت، مواجهه و بازشناسی مجموعه آثار نقاشی است که نماینده‌ی «زبان بصری انقلاب» است و پس از چهار دهه‌ی پیش روی نسل امروز به نمایش در می‌آیند تا آنان را در رسیدن به درکی منصفانه از واقعیتی تاریخی و شناخت تحولات تصویری هنر معاصر ایران یاری رسانند.
لازم به یادآوری است که آثار این نمایشگاه تنها منتخبی از نقاشی‌ها و دیوارنگاره‌های آن دوران است که از منظر تاریخ نگاری هنر و با نگاهی پژوهشی، چیدمان و گردآوری شده است. هم‌چنین به دلیل فاصله زمانی اندک میان دو رویداد مهم تاریخی ایران (انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی) و پیوستگی انکارناپذیر آن‌ها، در بخش پایانی نمایشگاه، نمونه‌هایی خاص از تغييرگفتمان در کار هنرمندان عرصه‌ی تجسمی، برای شناخت بهتر وضعیت هنر اجتماعی و تحولات بعدی به نمایشگاه افزوده شده است.
نمایشگاه‌گردان:
هنرمندان
نمای چیدمان
