icon2
اتصال اینترنت خود را بررسی کنید.

درباره‌ی نمایش محسن شاهمردی در‌ گالری امکان

نویسنده : امیر اسفندیاری

زمان خواندن : ۳ دقیقه

«ادامه» عنوان تازه‌ترین نمایش عکس‌های محسن شاهمردی (متولد ۱۳۵۸) است که از سی‌ شهریور تا بیست‌وشش مهرماه هزاروچهارصد در گالری امکان برپا شد. آثار شاهمردی پیشتر در گالری‌ها و فضاهای هنری متعددی در ایران و‌ نقاط دیگر دنیا به نمایش در آمده است.

مجموعه‌ی «ادامه» را عکس‌های متنوعی تشکیل داده‌اند. آن‌ها در فضای روشن گالری به‌صورت تک‌عکس‌های افقی و عمودی روی دیوار قرار گرفته‌اند. برخی از آن‌ها رنگی و برخی دیگر سیاه‌وسفید هستند. در این عکس‌ها طیف وسیعی از چیزها نشان داده شده است؛ از محیط‌ها و چشم‌انداز‌ها که پیشتر در آثار شاهمردی به چشم‌ می‌خورد تا نما‌های نزدیک و‌ جزئیاتی از اندام‌ بدن، گل و... . این دامنه‌ی وسیع به همین‌نقطه ختم نمی‌شود. شاهمردی به‌دنبال نقطه‌ای مشخص برای تمرکز نبوده است. در «ادامه» شاهد عکس‌هایی از پشت پنجره (پنجره‌ی خانه و هواپیما)، گیاهان و درختان، حیوانات و‌ پرندگان و مکان‌های دورافتاده نیز هستیم. 

بخشی از آثاری که در مجموعه‌ی «ادامه» کنار هم قرار گرفته‌اند، مکان‌های وسیعی را در بر‌می‌گیرند که در اغلب آن‌ها خط افق به‌طور مشخص و واضح دیده می‌شود. اما بخش دیگر مجموعه نما‌هایی بسته را به ما نشان می‌دهد. این رویه بین عکس‌های نزدیک و‌ دور نوعی پارادوکس می‌سازد و باعث می‌شود از همان ابتدا شاهد نوعی ناسازگاری در عکس‌ها باشیم. این ناسازگاری که پیش‌تر در کنارهم‌ قرار‌گیری عکس‌های رنگی و سیاه‌وسفید نیز جلوه‌ای از خود را نشان داده بود، با همنشینی عناصر دیگر امتداد می‌یابد.

 

نمایشگاه عکس محسن شاهمردی در گالری امکان

محسن شاهمردی | نمای چیدمان نمایش «ادامه» در گالری امکان

 

عکس‌های «ادامه» این موقعیت ناسازگار را به درون خود نیز راه می‌دهند. بیشتر که به آن‌ها نگاه کنیم، شاهد جدایی قسمت‌های مختلف عناصر داخل کادر هستیم. به‌طور مشخص در اغلب عکس‌ها عنصری متضاد جلوه می‌کند. برای مثال وقتی به عکسی که در آن اسبی به پشت وانت بسته شده نگاه می‌کنیم، این عنصر متضاد خود را بیشتر‌ نشان می‌دهد. اسب و‌ وانت متعلق‌به پس‌زمینه‌ی خود نیست و از آن‌ جدا شده است. تکرار همین موضوع را در عکس دیگری که دکل برقی را‌ در میانه‌ی گیاهان پراکنده نشان می‌دهد می‌بینیم. این‌بار دکل است که جداافتاده شده. این اتفاق بار‌ها و به شیوه‌های‌ گوناگون در «ادامه» دیده می‌شود. این جدایی یا به‌نوعی کنده شدن (عمدتاً از پس‌زمینه‌ی عکس‌ها) اشاره‌ای به ناهمخوانی عناصر با وضعیت موجودشان دارد. البته این ناهمخوانی همیشه این‌گونه به نمایش درنمی‌آید و‌ در برخی عکس‌ها شاهد جدایی بصری بعضی چیزها از پس‌زمینه‌ی آن‌ها هستیم. در عکسی از یک خیابان ماشینی مشخص این نقش را دارد و در عکسی دیگر، رنگ خاص یک گل آن را متمایز و به عنصری ناهمخوان تبدیل می‌کند.

عکس‌ های محسن شاهمردی

محسن شاهمردی | بدون عنوان | 1399 | چاپ دیجیتال روی کاغذ اپسون مات | 24 × 36 سانتی‌متر

 

آنچه در باب مجموعه‌ی «ادامه»  گفته شد ما را به تلاش برای عدم‌انسجام می‌رساند. نامنسجم بودن به‌عنوان خصلتی مشخص در «ادامه» وجود دارد و به صفتی ارزش‌گذار تبدیل نمی‌شود؛ بلکه به‌عنوان ایده‌ای نمود پیدا می‌کند که جویای راهی است تا محوریت یک مسئله را از بین ببرد. «ادامه» گرچه عکس‌هایی از موضوعات و‌ مکان‌هایی زیاد و متعدد را به نمایش می‌گذارد، اما‌ مانند هر‌ مجموعه‌ی دیگری به چیز‌هایی مشخص محدود می‌شود. با این‌‌حال در تلاش است تا در ابعادی دیگر، خود را شامل همه‌چیز نشان دهد. ایده‌ی عدم‌انسجام این‌ امکان را فراهم می‌کند که مجموعه‌ی «ادامه» به چیز‌هایی که نشان نمی‌دهد هم بسط پیدا کند. آن چیز‌ها نیز گاه دور‌ونزدیک‌اند و گاه رنگی یا سیاه‌وسفید. آن‌ها نیز مانند عکس‌های مجموعه‌ی «ادامه» اغلب ساده و‌ بی‌آلایش‌اند و نمی‌خواهند خود را پر زرق‌وبرق و‌ پوشالی نشان دهند. آن‌ها به‌دنبال پیچیدگی‌های خاصی نیستند و قرارگیری‌شان در‌ کنار هم به‌منظور تکمیل یک پازل مشخص نیست. 

 

نوشتن و صحبت از «ادامه» بدون در‌ نظر‌ گرفتن عکس‌های گرفته‌نشده، عکس‌هایی که در‌ امتداد این مجموعه جاری می‌شوند، ناممکن است. «ادامه» شروع و پایانی ندارد و به‌دنبال آن‌ هم نیست. حسی از در‌ میانه بودن را القا می‌کند، در میانه حرکت می‌کند و در‌ میانه نیز می‌ماند. خود را به هر سو بدون در نظر گرفتن نقطه‌ای مشخص پرتاب می‌کند و ادامه می‌یابد.
 

 

نمایشگاه محسن شاهمردی

محسن شاهمردی | بدون عنوان | 1396 | چاپ دیجیتال روی کاغذ اپسون مات | 24 × 31.5 سانتی‌متر

 

bktop