آشنایی با آرت‌فر «آرت بروکسل» و نگاهی به رویداد 2022 آن

آرت‌فر آرت بروکسل تمرکز خود را بر پویایی صحنه‌ی هنری شهر بروکسل، پایتخت بلژیک، گذاشته و تلاش خود را به کار بسته است تا بتواند در بالاترین کیفیت، برترین غرفه‌های بین‌المللی نوآورانه را به نمایش گذارد. سی‌وهشتمین دوره‌ی این آرت‌فر از 28 آوریل تا 1 مه 2022 با حضور 160 گالری از نقاط مختلف جهان برپا خواهد بود.

تاریخچه‌ی آرت‌فر

آرت بروکسل در سال 1968 تأسیس شد و به‌سرعت به یکی از مشهورترین آرت‌فرهای هنر معاصر در اروپا بدل گردید. بازدید از این رویداد در تقویم بین‌المللی طرفداران هنر، از اولویت‌ها به شمار می‌آید. این آرت‌فر با جذب مجموعه‌دارها، گالری‌داران، نمایش‌گردانان، متخصصان هنر و هنردوستان، امکانی را برای کشف هنرهای نوظهور اروپا فراهم می‌نماید. این آرت‌فر هر سال در ماه آوریل میزبان حدود 25 هزار بازدیدکننده است. از سال 2016 تاکنون آرت بروکسل در ساختمان نمادین تور اند تاکسیز (Tour & Taxis) در مرکز بروکسل برپا می‌شود. در سال 2019 این آرت‌فر بخشی را با عنوان «دعوت‌شده» در نظر گرفت تا بتواند از گالری‌های جدید با آثار هنری نامعمول، که در دیگر آرت‌فرها شرکت نداشته‌اند، حمایت کند. آنه ویرستریت (Anne Vierstraete) به‌عنوان مدیرعامل، نله ورهارن (Nele Verhaeren) به‌عنوان کارگردان، ماریا فنکس (Maria Fenaux) به‌عنوان سرپرست بخش خصوصی، لاتیتیا کلاسنس (Laetitia Claessens) و استفانی واندنکر (Stephanie Vandenecker) کمیته‌ی اجرایی این رویداد را تشکیل می‌دهند. 

بخش‌های آرت‌ بروکسل

آرت‌ بروکسل هر سال بیش از 150 گالری مهم هنر معاصر را از 26 کشور جهان گرد هم می‌آورد و چهار بخش را برای نمایش آن‌ها در نظر گرفته است:

• دیسکاوری (کشف) (Discovery):

تمرکز این بخش بر ارائه‌ی آثار هنرمندان جوان و کمترشناخته‌شده است که معمولاً در سال‌های اخیر خلق شده‌اند.

• پرایم (Prime):

در این بخش آثار هنرمندان شناخته‌شده از دوران مدرن تا معاصر به نمایش گذاشته می‌شود.

• ری‌دیسکاوری (بازکشف) (Rediscovery):

این بخش به هنر قرن بیستم اختصاص دارد و توجه خود را بر ارائه‌ی آثار هنرمندان زنده، درگذشته و فراموش‌شده یا ناشناخته معطوف می‌دارد.

• اینوایتد (دعوت‌شده) (Invited):

جدیدترین تغییرات بازار هنری و هم‌چنین نمایش آثار پرهیجان با تمهیدات ویژه و نوآورانه از نسل هنرمندان خلاق و جوان در این بخش قرار گرفته است. می‌توان هدف از حضور گالری‌های بخش اینوایتد را به چالش کشیدن ضوابط گالری‌های سنتی دانست.

• سولو (Solo):

علاوه‌بر چهار بخش نامبرده، منتخبی از ارائه‌های انفرادی و پروژه‌های تک‌نفره در امتداد غرفه‌های اصلی در جریان است.

برنامه‌های آرت بروکسل 2022:

در رویداد امسال این آر‌ت‌فر، علاوه‌بر بخش‌های اصلی رویداد، برنامه‌های دیگری نیز به اجرا درمی‌آید؛ از جمله: 

• مجموعه گفت‌وگو‌های ان‌اف‌تی (NFT Speaker Series):

در بخش «گفت‌وگوهای ان‌اف‌تی» علاوه‌بر رونمایی کتاب، اطلاعات جامعی درباره‌ی ان‌اف‌تی نیز در اختیار مخاطبان قرار می‌گیرد. عنوان سخنرانی‌ها و اسامی ارائه‌دهندگان به شرح زیر است:
-    «تاریخچه مختصری از ان‌اف‌تی» توسط پیر- ایو دیزایو (Pierre- Yves Desaive)
-    ان‌اف‌تی‌ها چه‌گونه بر دنیای هنر تأثیر می گذارند؟ توسط کیسی ریس (Casy Reas)
-    ان‌اف‌تی‌ها چه معنایی برای گردآورندگان و سرمایه‌گذاران دارند؟ توسط یوناس لوند (Jonas Lund)
-    چه‌گونه یک مؤسسه‌ی جمع‌آوری ان‌اف‌تی راه‌اندازی می شود؟ توسط استینا گوستاوسون (Stina Gustavsson)
-    چه‌گونه می‌توان اطمینان داشت که ان‌اف‌تی‌ها برای هنر ارزشمندند؟  توسط مجموعه‌ای از ‌سخنرانان.

• بازدیدهای هدایت‌شده‌ی رایگان (Guided Visits): 

از دیگر تمهیدات رویداد امسال، بازدیدهای رایگان برای راهنمایی مخاطبان است. این بازدید به حمایت دگروف پیترکام (Degroof Petercam)، شریک اصلی رویداد، از روز جمعه تا یک‌شنبه برگزار می‌شود. 

• اتاق کودکان، ای‌بی‌سی ـ استدیوی هنری برای کودکان (Kids Room, ABC ـ Art studio for Children):

در آخرین روز آرت‌فر کودکان 3 تا 12 ساله می‌توانند در بخش اتاق کودکان، که با همکاری ای‌بی‌سی فور چیلدرن (ABC for Children)  شکل گرفته است، در نمایشگاه حضور داشته باشند. در این بخش کارگاه فعالیت خلاقانه برای کودکان در نظر گرفته شده است. کودکان می‌توانند با الهام از آثار مارسل دوشان، خوان میرو، رنه مگریت و هانری ماتیس، تخیل خود را آزاد سازند و به بازی و قصه‌گویی و خلق بپردازند. اتاق کودکان از تاریخ 30 آوریل تا 1 مه برقرار است.

• آرتیستیک پراجکتس (پروژه‌های هنری) (Artistic projects):

ارائه‌ی پروژه‌های هنری ویژه از دیگر برنامه‌های آرت بروکسل است. در این بخش میرت ون در مارک (Myrthe van der Mark) اجرای خود را با عنوان «لِر» (L'AIR) به نمایش می‌گذارد. این اجرا با الهام از مجسمه‌ی «لِر» (L'AIR) (1998) اثر آریستید مایلول (Aristide Maillol) تولید شده است؛ اجراکننده به‌شکلی مجسمه‌وار روی چرخی نشسته و با هر دم و بازدم، سازدهنی می‌نوازد. این اجرا هر 2 ساعت یک‌بار از تاریخ 28 آوریل تا 1 مه 2022 ارائه می‌شود.

• همبستگی با اوکراین (Solidarity with Ukraine):

دن پرژوفشی (Dan Perjovschi)، هنرمند تجسمی و صلح‌طلب بخارستی، با طراحی ده دکمه به قیمت 7 تا 30 یورو به قربانیان جنگ اوکراین کمک می‌کند. او تمام درآمد حاصل از فروش آثارش را به انجمن ال‌جی‌اواِس (انجمن رومانیایی حامی پناهندگان اوکراینی) اهدا خواهد کرد.
هم‌چنین در این بخش به منظور حمایت از هنرمندان اوکراینی، گالری‌هایی از نیویورک، بخارست و برلین، تعدادی از آثار آن‌ها را به نمایش می‌گذارند.

• کیک کنسر (Kick Cancer): 

در جهت حمایت از کودکان مبتلا به سرطان، آرت‌بروکسل درآمد حاصل از فروش بلیط در سایت در روزهای شنبه و یک‌شنبه‌ را به مؤسسه‌ی کیک‌کنسر اهدا می‌کند.

• برنامه‌های خاموش (OFF programme):

این بخش از آرت‌فر به سه عنوان تقسیم‌بندی می شود:

1. فضاهایی که توسط هنرمندان و نمایش‌گردان‌ها هدایت می‌شود. مانند:

«سیم‌های نازک» (Tender Wires) اثر آدا ونتورا (Ada Ventura)
«معبد آگپروگنوستیک» (The Agprognostic Temple) اثر زبدی آرمسترانگ (Zebedee Armstrong)
«کمپانی دو سگ» (A Two Dogs Company) اثر کریس وردونک (Kris Verdonck)
 «شاهد، آتلیه جسپرس» (Witness، Atelier Jespers) اثر الکساندرا لایر ماین (Alexandra Leyre Mein)
«خداحافظ داستان او» (Bye Bye His-Story) اثر لیزی سوزان (Lazy Susan)
پروژه‌های گری‌لایت (Greylight Projects)
آتلیه‌های کلت / هیپانگوگی آرتیستز (KULT XL Ateliers / HYPNAGOGIE Artists): روبرتو و میلنا آتزوری (Robberto and Milena Atzori)
«از کف تا دیوار» (From Floor to Wall) اثر کلود کاتلین (Claude Cattelain)
«دره» (LaVallée) / «شکننده» (Fragile) اثر هنریک چاکینسکی (Hendrik Czakinski)، دن رالینگز (Dan Rawlings) و کورار (Kurar)
«هنرمند داستان‌های ارواح» (Ghost Stories Artist) اثر ملانی برگر (Mélanie Berger) و به سرپرستی سلستین پیره (Célestin Pierret)
«یک عشق بزرگ کافی‌ست» (Un grand Amour suffit) اثر دوازده هنرمند
«پپرز گوست اند منوفسکی» (Pepper's Ghost & Mennowski) اثر تام هالت (Tom Hallet)
«پارک کردن من» (Parking Me) اثر مونا لوی (Mona Ivy) 
«مناظر مجازی» (Virtual Landscapes)
«پشت و رو» (insideout) اثر بئاتریس بالکو (Béatrice Balcou)
«سه‌فاز» (Triphasé) اثر جمعی از هنرمندان
«جنگل 254» (254Forest) اثر والکر اوانس (Walker Evans)

2. موزه‌ها و مراکز هنری. هم‌چون:

موزه‌ی هنر و حواشی (Art et marges Muséum) با اثر «تنش بالا» (Haute Tension)
بورسشوبرگ (Beursschouwburg) با اثر «بدن هیچ‌کس» (NoBody’s Body)
نمایشگاه «پرتره‌ی یک زن» (Portrait of a Lady) به سرپرستی لوما سلامه (Louma Salamé)
«گیاه‌شناسی، پرتره‌ی یک منظره» (Botanique, Portrait of a Landscape) اثر پیر هیلیپ هافمن (Pierre-Philippe Hofmann)
«بوزار، مرکز هنرهای زیبا» (BOZAR, Centre for Fine Arts)؛ رینوس ون دِ ولده (Rinus Van de Velde)
«سی‌سی استرومبک» (CC Strombeek)؛ ریکریت تیراوانیا (Rirkrit Tiravanija)
«سنتر تور پلمب» (Centre Tour à Plomb)؛ آثار رامی هارا (Rami Hara) به نمایش‌گردانی استفان روی (Stéphane Roy)
«ضد تایپ» (Contretype) توسط هرنی اند پلوم، کاترین لانگلی (Hernie & Plume, Katherine Longly)
موزه‌ی طراحی بروکسل (Design Museum Brussels)؛ شارلوت پریاند (Charlotte Perriand)
«فرد سندبک» (Fred Sandback)؛ نمایش آثار مشهور آمریکایی
نمایشگاه گروهی «تاکیتیک‌های رویای افزوده» (Tactics of the augmented dream)
بنیاد فریسون هورتا (Fondation Frison Horta)؛ نمایش آثاری از هانری کارتیه برسون (Henri Cartier Bresson) و سیسیل بیتون (Cécile Beaton).
بنیاد هربرت (Herbert Foundation)
«آشیانه» (Hangar)؛ ایزابل مونوز (Isabel Muñoz)
«آی‌اس‌ای‌ال‌پی، افق‌های جدید در نقاشی» (ISELP, New Horizons In Painting) به نمایش‌گردانی کاترین هنکینت (Catherine Henkinet).
«فهرست، مغایرت‌ها» (la loge, discrepancies) آثار لئونور آنتونز (Leonor Antunes)
سوئیت هوم (SWEET HOME)
«مزون دس آرتس، به‌طورخلاصه» (Maison des Arts, En quelques mots)؛ آثار دوازده هنرمند تجسمی
«میما» (MIMA) به نمایش‌گردانی آلیس ون دن ابیل و رافائل کرویت (Alice van den Abeele and Raphaël Cruyt)
موزه‌ی عکاسی، مرکز هنر معاصر (Musée de la Photographie - Centre d'art contemporain)
موزه‌ی ون بورن (van Buuren)
موزه‌ی یهودی بلژیک (Musée Juif de Belgique) به نمایش‌گردانی باربارا کوگلیتا و استفانی مناسه (Barbara Cuglietta et Stephanie Manasseh)
موزه‌ی سلطنتی هنرهای زیبای بلژیک (Royal Museums of Fine Arts of Belgium)
نمایشگاه اس‌اِی‌اف‌اف‌سی‌ای. یوای (SAFFCA.EU)
بنیاد والتر لبلان (Walter Leblanc Foundation)؛ نمایش آثار والتر لبلان
دبلیو‌آی‌ای‌ال‌اس، مرکز هنرهای معاصر (WIELS, Contemporary Art Centre)؛ آثار کسپر بوسمانز (Kasper Bosmans)

3. مجموعه‌های شخصی، مانند:
«هفت ابر»؛ مجموعه‌ی فردریک د گلدشمیت (Cloud Seven/ Frédéric de Goldschmidt Collection)
«سفارت» (The Embassy)؛ واقع در مرکز بروکسل و شامل مجموعه‌های خصوصی
«ای‌تی‌ای 78» (ETE 78)؛ مجموعه آثار
بنیاد تالی (Fondation Thalie)؛ مجموعه آثار کیکی اسمیت (Kiki Smith) به نمایش‌گردانی ناتالی گیوت (Nathalie Guiot)
پی‌.او‌.سی گالیلا (P.O.C Galila)؛ آثار دوره‌ی رنسانس
«کیهان گاراژ»  (Garage Cosmos)؛ مجموعه آثار هنرمندان ناشناخته به نمایش‌گردانی اریک فابر (Eric Fabre).
کنستروم (Kunstraum)؛ «اختلال-سی سال بعد» (Disrupture-30 Years after)
بنیاد فیلیپ واندنبرگ (Philippe Vandenberg Foundation)؛ آثار فیلیپ واندنبرگ
مجموعه‌ی هنری وانهارنست (Vanhaerents Art Collection)؛  مجموعه آثار هنرمندان مستعمره
مجموعه‌ی خانواده‌ی سروایس/ دِ لُفت (Servais Family Collection/ THE LOFT) به نمایش‌گردانی اریکا اولئا (Erika Olea)

 گالری محسن از گالری‌های ایرانی شرکت‌کننده در سی‌وهشتمین دوره‌ از آرت‌ بروکسل است که آثاری از مجید بیگلری، علی فی، امیر نصر کم‌گویان و سمیرا هدایی را در این رویداد هنری به نمایش می‌گذارد. تجربه‌ی کاری این هنرمندان در حوزه‌های متفاوتی جای می‌گیرد. از دیگر هنرمندان ایرانی در رویداد می‌توان از ناصر بخشی، نازنین پوینده، نوید نور، سام سمیعی و صنم خطیبی نام برد که از طریق گالری‌های بین‌المللی شرکت داده شده‌اند.