نمایش منظره‌های منوچهر یکتایی در نیویورک

گالری کارمای نیویورک، منظره‌های منوچهر یکتایی را از تاریخ ۱۲ سپتامبر تا  ۹ نوامبر (۲۲ شهریور تا ۱۹ آبان ۱۴۰۳ ) نمایش می‌دهد. آثار موجود در این رویداد، بین سال‌های ۱۹۵۷ تا ۱۹۹۲ خلق شده‌اند. نمایش مذکور که در فضای جدید این گالری به‌نمایش درمی‌آید، نخستین نمایشی از یکتایی محسوب می‌شود که منحصرا به مناظر او اختصاص داده شده است. 

یکتایی سال ۱۳۰۰ در تهران متولد شد؛ وی شاعر، نقاش و از پیشگامان هنر نوگرا در ایران محسوب می‌شود. نقاشی‌های منوچهر یکتایی را تلفیقی از هنر مدرن غرب و فرهنگ شرقی، با تأکید بر طبیعت بی‌جان می‌دانند که با رنگ‌های درخشان، حجیم و رد قلم‌های منحصربه‌فردش متمایز می‌شود. با توجه به نوع رنگ‌گذاری و بیانگری در آثار او، یکتایی به‌عنوان نقاش سبک اکسپرسیونیسم انتزاعی و هنر مکتب نیویورک یاد می‌شود؛ یکتایی اما آثار خود را مربوط به سبک خاصی نمی‌دانست. او پیش از آنکه به نقاشی رو آورد شعر می‌سرود و در دهه‌ی بیست اشعارش را در مجلات چاپ می‌کرد. بعدها با نقاشی آشنا شد، اما هرگز دست از سرودن شعر برنداشت. مهم‌ترین شعر یکتایی «فالگوش» نام دارد که سرودن آن یازده سال ادامه داشت و سرانجام در سال ۱۳۴۸ با مقدمه‌ای از ابراهیم گلستان در ایران منتشر شد.  

وی تحصیل در رشته‌ی نقاشی دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران را نیمه‌کاره گذاشت و برای ادامه‌ی تحصیل به پاریس و سپس نیویورک رفت. او در مدرسه‌ی عالی هنرهای زیبای بوزار فرانسه، رشته‌ی نقاشی را ادامه داد و پس از آن به آمریکا رفت و در کنار هنرمندانی ‌‌هم‌چون ویلم دکونینگ (Willem de Kooning)، جکسون پالاک (Jackson Pollock)، بارنت نیومن (Barnett Newman) و فرانس کلاین (Franz Kline) نقاشی را ادامه داد.  یکتایی اغلب آثار خود را در نمایش‌‌های خارج از کشور ارائه داد و طی این مسیر تحصیل در ایران، فرانسه و آمریکا تاثیر قابل توجهی در مسیر او گذاشتند و او توانست به مدد آموخته‌هایش، شیوه‌ی بیانی منحصربه‌فردی را از آن خود کند. یکتایی با ترکیب فرهنگ‌های مختلف، از زیبایی‌های روزمره تجلیل می‌کرد؛ کارهای او به شدت تحت تاثیر تحصیلش در پاریس و آثار هنرمندانی همانند پل سزان (Paul Cézanne)، ادوارد وویار (Jean-Édouard Vuillard)، پیر بونار (Pierre Bonnard) و اصالت ایرانی‌اش شکل گرفتند.

طبیعت بی‌جان‌های منوچهر یکتایی مهم‌ترین  بخش از آثار او را به‌شمار می‌آیند، اما فیگور، پرتره و منظره نیز در برخی آثارش دیده می‌شود. این هنرمند برخلاف بسیاری از هنرمندان ایرانی هم‌دوره‌ی خود به‌لحاظ موضوعی دغدغه‌ی هویتی و ملی‌گرایی نداشته است؛ با این وجود آثار او را کاملاً متأثر از فرهنگ ایرانی و خصوصیات هنر شرقی می‌دانند. یکتایی آبان‌‌ماه سال ۱۳۹۸ در نیویورک درگذشت؛ پس از آن در سال ۱۴۰۰، گالری کارما نمایشی انفرادی از آثار یکتایی در نیویورک برگزار کرد. 

تصویر کاور و اسلایدر:

• www.karmakarma.org