حضور ۵ عکاس ایرانی در نوزدهمین دوره‌ی «جشنواره‌ی عکس لگسیی» فرانسه

مقدمه

نوزدهمین دوره‌ از جشنواره‌ی عکس لَگَسیی (La Gacilly Photo Festival) از روز اول ماه ژوئن تا آخر سپتامبر ۲۰۲۲ با عنوان «جلوه‌هایی از مشرق زمین» در شهر لگسیی فرانسه در حال برگزاری است. در این جشنواره آثار هنرمندان در فضای باز سطح شهر و هم‌چنین در ایستگاه‌های قطار شهر نانت (Nantes) و رَنس (Reims) هم به نمایش درآمده است. در میان آثار این جشنواره، مجموعه‌عکس‌هایی از پنج هنرمند برجسته‌ی ایرانی، عباس عطار، ابراهیم نوروزی، گوهر دشتی، هاشم شاکری و مریم فیروزی نیز حضور دارند. آثار شاکری، نوروزی و فیروزی توسط گالری راه ابریشم در این رویداد هنری به نمایش درآمده‌اند.

معرفی هنرمندان ایرانی حاضر در جشنواره‌ی عکس لگسیی

عباس عطار، ملقب به «عباس»، از نام‌آشناترین عکاسان خبری در جهان و از مشهورترین عکاسان آژانس مگنوم به شمار می‌آید. عکس‌های سیاه‌وسفید او از جنگ‌ها، انقلاب‌ها، رخدادهای مهم جهانی و هم‌چنین کاوش‌های او پیرامون مذهب‌های مختلف، از ادیان ابراهیمی گرفته تا دین‌های دارمایی شبه‌قاره‌ی هند، در زمره‌ی عکس‌های تحسین‌برانگیز سده‌ی بیستم هستند. از زمان درگذشت عطار (۵ اردیبهشت ۱۳۹۷) تاکنون، هیچ نمایشی از آثار او برگزار نشده بود تا این‌که جشنواره‌ی عکس لگسیی با همکاری خانواده‌‌اش، نمایشِ مروری بر آثار این هنرمند را ترتیب داد. تصاویر ارائه‌شده در این رویداد هنری که ثمره‌ی 55 سال فعالیت عطار در حوزه عکاسی خبری است، در کنار عکس‌های کمتردیده‌شده و ژرف‌اندیشانه‌تر او به نمایش درآمده‌اند. این تصاویر سیاه‌وسفید نقطه‌ی تلاقی واقعیت و اسطوره، تمسخر  و تعصب، بی‌نظمی و زیبایی و هم‌چنین سایه و نور هستند. این مجموعه با همکاری آژانس مگنوم تهیه شده است.

ابراهیم نوروزی

ابراهیم نوروزی یکی از عکاسان خبری شناخته‌شده در عرصه‌ی جهانی است که معضلات اجتماعی و زیست‌محیطی عناصر اصلی کارش را تشکیل داده‌اند. عکس‌های او در بسیاری از نشریه‌های معتبر داخلی و خارجی از جمله تایم (Time)، نیویورک‌تایمز (The New York Times) و واشنگتن‌پست (The Washington Post) منتشر شده‌اند و نزدیک به یک‌دهه است که در خبرگزاری اَسوشیِّتدپرس (Associated Press) فعالیت دارد. با نگاهی اجمالی به تصاویر او، که چندین‌بار نیز موفق به کسب جایزه‌ی جهانی «ورلد پرس فوتو» ( World Press Photo Awards) شده‌اند، می‌توان به همه‌فن‌حریفی این عکاس ایرانی پی برد. در جشنواره‌ی امسال لگسیی دو مجموعه از او به نمایش درآمده‌اند؛ او در مجموعه‌ی اول تصاویری از دریاچه‌ی ارومیه را به تصویر کشیده که در آینده‌ای نزدیک در خطر نابودی است و در مجموعه‌ی دوم ارتباط مردم  و منابع آب در ایران را نمایش می‌دهد که به‌دلیل خشک‌سالی بیش از پیش در خطر کم‌آبی هستند. نوروزی از این طریق سبکی از عکاسی را ارائه می‌دهد که می‌توان آن را هم‌چون یک رویا بازگو کرد.

گوهر دشتی

گوهر دشتی یکی از عکاسان مطرح ایرانی است که آثارش در نمایشگاه‌ها، موزه‌ها، جشنواره‌ها و بی‌ینال‌های متعددی در اقصی‌نقاط جهان به نمایش درآمده‌اند. او در عکس‌هایش با اشاره به تاریخ و فرهنگِ دوران معاصر، به مسائل و تحولات اجتماعی از دیدگاه جامعه‌شناسی و انسان‌شناسی می‌پردازد. در حقیقت تجربه‌ی زیسته‌ی دشتی در بافتی جنگ‌زده، هسته‌ی ‌اصلی آثارش را تشکیل داده است. در مجموعه‌ی «زندگی روزمره و جنگ» (Today’s Life and War) او لحظاتی را به تصویر کشیده است که حتی با وجود ویرانی‌های حاصل از جنگ عراق‌ـ ایران، به زندگی‌ِ دوگانه‌ای که در جریان است اشاره دارد.  این مجموعه که در سال ۱۳۸۷ تهیه شده است، یک زوج جوان را در حال انجام فعالیت‌های روزمره در یک میدان نبرد ساختگی نشان می‌دهد. دشتی در این آثارش که بسیار نیز مورد استقبال جامعه‌ی هنری قرار گرفته، از جغرافیا به‌عنوان ابزاری برای بیان روایت و پیوند آن با تجربه‌ی زیسته‌ی خود استفاده کرده است. در این جشنواره از آخرین اثر او در سال ۲۰۲۲ با عنوان «دور و نزدیک» (Near and Far) رونمایی شده که در ساخت آن از معماری، مناظر و هنرهای اسلامی الهام گرفته شده است. 

هاشم شاکری

هاشم شاکری از عکاسان جوان ایرانی است که جوایز متعددی نظیر جایزه‌ی «لوکاس دولگا» (Lucas Dolega Award) و جایزه‌ی عکس سال «یونیسف» (UNICEF Photo of the Year Award) را در کارنامه‌ی خود دارد. او سال‌ها به‌عنوان عکاس مستند در یکی از دوردست‌ترین نواحی ایران، سیستان‌وبلوچستان، عکاسی کرد که ثمره‌ی آن، مجموعه‌عکسی با عنوان «مرثیه‌ای برای مرگ هامون» (Elegy for the Death of Hamun) است که تغییرات زیست‌محیطی این منطقه، به‌ویژه خشک‌سالی، را با رنگ‌های متمایز و قاب‌بندی‌های بسیار دقیق نشان می‌دهد. او در جشنواره‌ی لگسیی امسال علاوه‌بر نمایش مجموعه‌ای که درباره‌ی معضل خشک‌سالی در استان سیستان‌وبلوچستان است، مجموعه‌ی دیگری هم دارد که تمرکز آن بر شهرهای جدید اقماری است. شاکری در این مجموعه، عکس‌هایی از شهروندان تهرانی را نمایش داده است که به‌دلیل افزایش قیمت مسکن و شرایط سخت زندگی وادار به ترک شهر خود و حاشیه‌نشینی شده‌اند.

مریم فیروزی

مریم فیروزی یک هنرمند چندرسانه‌ای است که علاوه‌بر برگزاری نمایش‌های متعدد در ایران و دیگر نقاط جهان، توانست در سال ۱۳۹۸ جایزه‌ی بین‌المللیِ عکاسی «آلفرد فرِید» (Alfred Fried Award) را از آن خود کند. او با تلفیق رسانه‌های مختلف هنری نظیر خوشنویسی، نقاشی و سینما، که به اعتقادش تمام آن‌ها به‌نوعی درهم‌تنیده‌اند‌، به کاوش درباره‌ی زادگاهش می‌پردازد؛ دنیایی که جایگاه زن به‌شکل گزیزناپذیری پیچیده است. جنسیت و هویت دو کلیدواژه‌‌ی اصلی آثار او را شکل می‌دهند که با دیدگاه‌های نوآورانه‌ای آن‌ها را بیان می‌کند تا از این طریق تمام تصورات موجود نسبت به رسانه‌ی عکاسی را به چالش بکشد. او هم‌چنین در سال ۱۴۰۰ برگزیده‌ی «جایزه‌ی بین‌المللی عکاسی زنان» (IWPA) شد. فیروزی اولین زن ایرانی است که به این جایزه دست یافته و آثار او هم‌اکنون در قالب یک تور در شهرهای مختلف جهان از جمله پاریس، دبی، توکیو و... به نمایش درمی‌آیند. 

درباره‌ی جشنواره‌ی عکس لگسیی

جشنواره‌ی عکس لگسیی یک نمایشگاه فضای باز است که در سال ۲۰۰۴ با هدف ایجاد فضایِ هنری همگانی و رایگان افتتاح شد. تابستان هر سال، خیابان‌ها، پارک‌ها و کوچه‌پس‌کوچه‌های این شهر با تصاویری از عکاسان بزرگ و نام‌آشنای دنیا و هم‌چنین عکس‌هایی از هنرمندان تازه‌کار آذین‌بندی می‌شوند تا از این طریق فضایی را برای ارائه‌ی آثار به علاقه‌مندان این حوزه فراهم کنند.  

منبع: 

• www.festivalphoto-lagacilly.com

تصویر کاور و اسلایدر:

• اثری از مریم فیروزی در جشنواره‌ی عکس لگسیی | ©Jean-Michel Niron – Festival Photo La Gacilly 2022