چهارم ژوئیه، جشن استقلال آمریکا و کارا واکر
28 تير 1401چهارم ژوئیه روز استقلال ایالات متحد آمریکا بود. ژوئیهی سال ۱۷۷۶ میلادی، کنگره رسماً اعلام کرد که ۱۳ مستعمرهی آمریکایی، خود را ملتی واحد میدانند و دیگر قسمتی از پادشاهی بریتانیا نخواهند بود. روز بزرگی بود و باید جشن گرفته میشد؛ مردم سالها این روز را با آتشبازی، جشن، سخنرانیهایی که بر هویت جمعی متمرکز بودند و البته هاتداگ جشن میگرفتند. روز آزادی، روز بند استعمار را از مشت گسیختن و بانگ استقلال سر دادن.
بااینحال اریک فونر، استاد تاریخ آمریکای دانشگاه کلمبیا، معتقد است ملت آمریکا همانقدر که وطنپرستند، همانقدر هم فراموشکارند. تصویر چهارم ژوئیهی هاتداگ و آبجوی مجانی را باید کنار تصویر بردههای سیاه، زنان و البته مهمتر از همه بومیهای آمریکایی دید. سؤال این است که کدام آزادی؟ کدام رهایی از استعمار؟ آمریکای مردِ سفیدِ انگلیسی یا آمریکای بومیِ رنگینپوست؟ یا آمریکای بردهی سیاه؟ بههرجهت اخلاق ِمبتنیبر ارزشهای یک جمهوریخواه وطنپرست گوشمان را میکشد که وقتی از رویدادی حرف میزنیم که بر هویت جمعی و درک ما از وطن وابسته است، بهتر است منازعه را کنار بگذاریم و مگر نهاینکه آمریکا کشوری است برای همه؟ حالا، تأکید میکنم که دیگر حالا، رنگینپوستان، بومیها و زنها را هم شامل میشود، ولی واقعاً میشود؟ این سؤالی است که کارا واکر (Kara Walker) میپرسد. واکر زنی ۵۳ ساله است، هنرمندی که از نژاد، جنسیت و خشونت حرف میزند، مینویسد و البته خلق میکند. واکر کاغذها را بهشکل شبحهایی سفید برش میزند و داستانی اثرگذار روایت میکند. کارهای او نهتنها در چشم مخاطب عام هنر، بلکه از نظر بسیاری از متخصصان هم پرحاشیهاند. بسیاری تکنیک او را مردود میدانند و بسیاری به داستان او چنگ میزنند؛ بااینهمه آنچه واکر را بر سر زبانها انداخته، بیان اوست. فرم و پیام در کنار هم.
بازگردیم به روایت استقلال آمریکا. یکی از معروفترین آثار هنریای که این واقعه را بهشکلی ضمنی روایت میکند و بارهاوبارها در تیشرتها، لیوانها و کارتپستالها تکثیر شده و مخاطبانی جدید برای خود خریده است، اثر ِ«عبور واشنگتن از رود دلاویر» (Washington Crossing the Delaware) است؛ نقاشی را امانوئل لوتز، نقاش آلمانیتبار آمریکایی، در سال ۱۸۵۱ در سهنسخه خلق کرده و حالا در اختیار موزهی متروپولیتن نیویورک است. لوتز قایقی را کشیده که واشنگتن قهرمان آن است؛ قایق نماد آمریکاست و سیاه، بومی و حتی یک اسکاتلندی را در خود جا داده، که یعنی آمریکا کشور مردم مهاجر است. تصویری که درست مناسب چهارم ژوئیه است. ما این آمریکا را جشن میگیریم. نقاشی نقدهای بسیاری گرفت که بیشترشان فنی بودند؛ با آن باد و طوفان واشنگتن مگر میتواند ایستاده باشد؟ پرچمی که در نقاشی دیده میشود اصلاً پرچم آن دورهی آمریکا نبوده و این غلطی تاریخی است. اما سؤال واکر این است که آیا واقعاً این تصویری درست از آمریکاست؟ مثل بسیاری دیگر از نمادهای فرهنگ بصری، اثر ِ«عبور واشنگتن از رود دلاویر» هم تنها بخش کوچکی از داستان واقعی را روایت میکند. اگرچه باید تأکید کنیم که این اثر بارها بازتعریف شده است و هنرمندانی بعد از لوتز در آمریکا و انگلستان تصویری جدید ساختهاند؛ تصویری که گروههای بیشتری را زیر پرچم بیاورد. بااینهمه تقریباً در تمامی نسخهها مردی سفید قهرمان قایق است.
نسخهی واکر ژانویهی ۲۰۱۷، با الهام از مراسم تحلیف دونالد ترامپ خلق شده است. هنرمند آبرنگ را انتخاب کرده؛ چرا که در پی به تصویر کشیدن تشویش بوده، در پی چهره بخشیدن بر سردرگمیای سیاسی که بر انتخابات ۲۰۱۶ آمریکا حاکم بوده است. ترامپ کلاهی کاغذی بر سر دارد و هدایت قایق به دست اوست. واکر قدرت و میهنپرستی را نشانه گرفته است. انتخاب اثر ِ«عبور واشنگتن از رود دلاویر» برای نشانه رفتنِ روحیهی وطنپرستی آمریکایی، انتخابی هوشمندانه و دقیق است. واکر معتقد است که برای رقم زدن نتیجهای متفاوت، باید روایت رمانتیکی که از گذشتهی آمریکا داریم را دوباره و اینبار واقعیتر نگاه کنیم. ریاستجمهوری ترامپ، میوهی بذری است که پیشتر کاشتهایم؛ میوهی نیمهکاره و غرضورزانه تعریف کردن تاریخ آمریکا. موزهی متروپولیتن نیویورک برای چهارم ژوئیه به شما پیشنهاد میدهد تا بهجای ِ«عبور واشنگتن از رود دلاویر» لوتز، نسخهی والکر را تماشا کنید؛ چرا که این تصویری است که باید از آمریکا ببینیم.
منابع:
- /www.metmuseum.org/exhibitions/listings/2022/winslow-homer/contemporary-dialogues
- www.metmuseum.org/exhibitions/listings/2006/kara-walker
- www.newyorker.com/magazine/2017/02/13/the-crossing-kara-walker
- www.metmuseum.org/art/collection/search/11417
- www.artsy.net/article/artsy-editorial-contemporary-artists-washington-crossing-delaware-challenge-history
عکس کاور و اسلایدر:
- www.newyorker.com/magazine/2017/02/13/the-crossing-kara-walker