بهجت صدر
بهجت صدر از پیشروترین چهرههای هنر نوگرا و یکی از اولین زنان هنرمند ایرانی است که در صحنهی هنر بینالمللی ظاهر شد. ... همه را بخوانید
-
1303
متولد اراک، ایران
-
1334
برندهی دو کمکهزینهی تحصیلی برای ایتالیا و فرانسه
-
1335
ملاقات با روبرتو مِلی و ثبت نام در آکادمی هنرهای زیبای رُم
-
1337
فارغالتحصیلی از مدرسهی هنرهای زیبای ناپل
-
1337
نمایشگاه انفرادی، «پردیس»، گالری بوسولا، رُم
-
1341
برندهی جایزهی بزرگ سلطنتی، بیینال تهران
-
1341
شرکت در سیویکمین بیینال ونیز
-
1346
برندهی جایزهی یونسکو، مسابقات هنری «مبارزه با بیسوادی»
-
1360
نمایشگاه انفرادی، سیته اینترناسیونال دس آرتس، پاریس
-
1365
نمایشگاه انفرادی، «مورچهی بالدار»، پاریس
-
1371
نمایشگاه، دانشگاه کلمبیا، نیویورک
-
1383
نمایشگاه آثار، «آثار هنرمند از گذشته تا به امروز»، موزهی هنرهای معاصر، تهران
-
1395
نمایشگاه انفرادی، «بهجت صدر: رد در سیاهی»، گالری آب انبار و آریا، تهران
-
1397
نمایشگاه انفرادی، «آبهای کثیف»، موزاییک رومز، لندن
-
1398
آرتفر، آرتفر فریز نیویورک، گالری بالیس هِرتلینگ، آمریکا
-
1398
آرتفر، فیاک، نمایشدادهشده توسط بلیچه هرتلینگ، پاریس
-
1398
نمایشگاه گروهی، «پترنیتکچر»، فرهنگسرای نیاوران، تهران
-
1303
متولد اراک، ایران
-
1346
برندهی جایزهی یونسکو، مسابقات هنری «مبارزه با بیسوادی»
-
1397
نمایشگاه انفرادی، «آبهای کثیف»، موزاییک رومز، لندن
قیمت برآورد و فروش آثار هنری در حراجها نشانگر ارزش قطعی و بهروز آثار هنرمند نیستند
بهجت صدر (متولد 1303) از پیشروترین چهرههای هنر نوگرا و یکی از اولین زنان هنرمند ایرانی است که در صحنهی هنر بینالمللی ظاهر شد. او تقلید از سنتهای هنر ایران یا تکرار کار هنرمندان مدرن غربی را کنار گذاشت و به زبان انتزاعی دست یافت که بافتی با تکرار موزون خطوط موازی، هستهی اصلی آثارش را تشکیل میداد. صدر هنرمندی تجربهگرا بود و در طول دوران فعالیت خود، تجربههای خلاقانهای در زمینهی نقاشی، عکاسی و همینطور کلاژ به دست آورد.
صدر شاگرد اول دورهی خود در رشتهی نقاشی دانشکدهی هنرهای زیبا بود. بعد از فارغالتحصیلی در سال 1333، بورسیهی تحصیلی را به دست آورد، به ایتالیا سفر کرد و در مدرسهی هنرهای زیبای ناپل و سپس آکادمی رم ادامه تحصیل داد. سیودو ساله بود که جایزهی شهر سنویتو رومانو را به دست آورد و یکی از نقاشیهایش در بیستوهشتمین بینال ونیز پذیرفته شد. منتقدان این نقاشی طبیعت بیجان او را «لطیف و پستامپرسیونیستی» توصیف کردند. در سال 1336 با معرفی استادش روبروتو ملی، نخستین نمایشگاه خود را در ایلپینچیو گالری برگزار کرد که مورد توجه منتقدان هنری قرار گرفت.

تحصیل در ایتالیا تأثیر زیادی بر بهجت صدر گذاشت و به هنر انتزاعی علاقهمند شد. او در نقاشیهای انتزاعیاش، ترکیببندیهای دایرهای با لکهها و نوارهای رنگی خلق کرد و از همان ابتدا خطوط ضخیم و سیاهی را به کار برد که بعدها به مشخصهی اصلی کارش تبدیل شد. در سال 1339 به ایران بازگشت و در دانشکدهی هنرهای زیبا به تدریس نقاشی پرداخت.
صدر زبان انتزاعی خاص خود را در اوایل دههی چهل شمسی پیدا کرد. خصوصیت اصلی و متمایزکنندهی آثار او، نوارهای پهن عمودی و افقی موازی بود که تکرار خطوط در آنها، بافتی موزون را به وجود آورده بود. او کمکم نقاشی روی سهپایه را کنار گذاشت و بوم نقاشی را روی زمین گذاشت. با این کار، ارتباط بدنش با بوم بیشتر شد و همین موضوع، شیوهی کار او را به نقاشی کنشی نزدیک کرد.
به خاطر این روحیهی نوآورانه و مترقی، شیوهی کار بهجت صدر کاملاً با هنرمندان همدورهی خود متفاوت بود. خود او در مورد آثارش گفته بود: «عدهای از نقاشان به اجبار دنبال سنت خاصی هستند؛ مثلاً استفاده از عناصر ایرانی. این یک نوع تعصب است. در حالی که یک نقاش، مثلاً خود من، ممکن است از وطنم، از کاشیکاری مسجد جامع، از معماری اصفهان تأثیر بپذیرم ولی خود آنها را در تابلو نیاورم. اصل تأثیر یک محیط است. باید آنچه را که حس میشود و در ذهن نقش میبندد پیاده کرد».
صدر به تجربهی نقاشانه علاقهی زیادی داشت؛ پس نقاشی روی چوب و آلومینیوم را هم امتحان کرد. او رنگ را روی سطح موردنظرش میریخت و با کاردک رنگها را پهن میکرد یا شکل میداد. در سال 1341، به صورت مشترک با چارلز حسین زندهرودی، جایزهی سومین بینال تهران را به دست آورد. همچنین برای نمای هتل هیلتون، دو اثر نقاشی دیواری و سرامیکی برجسته به اندازهی 90 متر مربع خلق کرد. در همان سال برای دومینبار در بینال ونیز پذیرفته شد و سال بعد در بینال سائوپائولو شرکت کرد.
اواخر دههی چهل او به گرایشهای کاملاً جدید کینتیک آرت و اُپ آرت روآورد که در هماندوره در هنر غرب مطرح بودند. او روی کرکرههای چوبی یا پارچهای ترکیببندیهای انتزاعی ایجاد کرد که باز و بسته میشدند و با جابجایی پرهها به کمک موتور و دست یا بازی نور و آینه، ساختار آنها تغییر میکرد. او با اولین اثر خود از مجموعهی کرکرهها به نام «نور دانش»، جایزهی اول مسابقهی نقاشی یونسکو علیه بیسوادی را به دست آورد. این اثر یک خورشید قرمز ساده بود که پشت پردهای تیره آشکار میشد.
دههی شصت دوران تجربههای تازه برای بهجت صدر بود. به خاطر درگیری با بیماری، کار روی بوم بزرگ برای او دشوار شده بود؛ پس نقاشیهای بزرگاندازه را کنار گذاشت و به فوتومونتاژ و عکس- نقاشی در اندازههای کوچک مشغول شد. او تکههایی از عکسهایی که خود گرفته بود را برش میداد و آنها را با عناصر مختلف مثل رنگ ترکیب میکرد. صدر حتی با وجود بیماری از فعالیت دست نکشید و خلق این آثار کوچک را تا آخر عمر ادامه داد. این هنرمند بزرگ پس از تحمل چند دوره بیماری در سال 1388 درگذشت.